Çanakkale Savaşı’nda Bilinmesi Gerekenler – Volkan ŞENEL
Çanakkale Savaşı’nda Bilinmesi Gerekenler / Volkan ŞENEL - Tarihçi
Çanakkale Savaşı, nice kahramanlıklarla dolu tarihimizde önemli bir yer tutmaktadır. 1.Dünya Savaşı sırasında yaşanan ve sonuçları itibariyle Milletimizin geleceğini derinden etkilemiş olan bu savaş, milli hafızamızda yerini çoktan almıştır.
Osmanlı Coğrafyasının herhangi bir bölgesinden veya Milletimizin “Ana” ocağı” Anadolu’muzun bir köşesinden sırtına mavzerini vurarak Cepheye koşan bir ecdadın torunları olan bizler; bu savaşın tarihi, siyasi, askeri ve diplomatik yönlerini iyi bilmeli, günümüze ulaşan etkilerini iyi değerlendirmeliyiz.
Gönülden inanıyoruz ki Çanakkale Savaşı’yla ilgili, bilimsel bilgi, belge ve tarihi verilerin ışığı altında hazırlanacak çalışmalar gelecek nesillerin, Çanakkale Savaşı’nın tarihi önemini daha iyi anlamasını sağlayacaktır.
Zira bu savaş; bir ölüm/kalım savaşıdır...
Bu savaşta; vatan sevgisinin emzirdiği Anadolu çocukları olan; Balıkesirli Seyit Onbaşıların, İzmitli Teğmen Sadıkların, Gümüşhaneli Üsteğmen Zahidlerin, vatanlarını ellerinden almaya, namuslarını kirletmeye gelen İngiliz Genarali Sir lan Hamiltonlara, Fransız Genarali Gurolara, Anzac Genarali Kitchenerlere, "Siyon Katır Birliği" Komutanı Yarbay Pattersonlara karşı mücadelesi vardır…
Çanakkale Savaşı’nda bu mücadeleyi veren kişiler dünya coğrafyası üzerinde düşler kuran; Osman Gazilerin, Fatih Sultan Mehmetlerin, Kanuni Sultan Süleymanların, Sultan II.Abdülhamitlerin torunlarıdır… Atalarının genlerini üzerlerinde taşıyan bu kahraman torunlar, yeri ve zamanı geldiğinde yapılması gerekeni en güzel şekliyle yapmışlardır Çanakkale’de… Yürekleri vatan sevgisiyle dolu bu kahraman torunlar, vatan için hem yardan hem de serden geçmişlerdir…
Çanakkale Savaşı’yla ilgili kaynaklar detaylı bir şekilde incelendiği zaman nice ilginç bilgilerle karşılaşılır. Her anı, her olayı önemli derslerle dolu olan bu şanlı mücadelenin 97. yıl dönümünde bütün şehitlerimizi rahmetle anıyor, Çanakkale Savaşı’nın satır aralarından bir demet sunmak istiyoruz sizlere…
● Çanakkale Savaşı sonucu, Anadolu’daki her 3 evin 1’inden şehit çıkmıştır. Ortalama her 3 kadından birisi ise dul kalmıştır.
● Çanakkale Savaşı’nda yaralıların tedavisinde bazen oldukça ilginç yöntemler kullanılmıştır. Örnek olarak; ağır yaralı askerlerin kanamasını durdurmak için tütün, ot ve çaput, bunların olmadığı yerlerde ise toprak kullanılmıştır.
● Çanakkale Savaşı’nı kazanacaklarından son derece emin olan İngilizler, İstanbul’da kullanmak üzere para bastırmışlardır (10 Şilin üzerine 60 Kuruş baskısı).
● Arıburnu ve Conkbayırı’nda şehit olan üniversite öğrencilerinin büyük bir kısmı İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi ( O dönemde Darülfünun Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane) öğrencisidir. Fakülte, öğrenciler ordu hizmetine alındığı için 1915 yılın da mezun verememiştir.
● Mustafa Kemal Paşa Çanakkale Savaşı’nı anlatırken “Biz, Anafartalar’da bir Darülfünun (Üniversite) gömdük…” demiştir.
● Çanakkale Savaşı için, İngiltere, Yeni Zelanda ve Avustralya’da afişler bastırılarak duvarlara asılmış, bu şekilde cepheye asker toplanmaya çalışılmıştır.
“Gençler! Buraya gelin, size gereksinim var” gibi.
● Çanakkale Savaşı’nda görev alan ordu, 5. Ordu’dur. Ordunun başında Başkomutan olarak Alman Kumandan Liman van Sanders, Baş Kumandan Vekili olarak ise Enver Paşa görev yapmıştır.
● Çanakkale Savaşı sırasında Osmanlı Padişahı olan Sultan Mehmed Reşad’a, savaş sonrasında “Gazi” sıfatı verilmiştir. Sultan Mehmed Reşad, Osmanlı tarihinde gazi ünvanı alan son padişahtır.
● İngiliz ve Fransızlar, Çanakkale’ye; 18 savaş gemisi, 13 kruvazör, 38 muhrip, 2 uçak gemisi, 1 balon gemisi, 2 mayın tarama gemisi, 108 taşıt gemisi, 64 uçak (uçak gemisinde) getirmişlerdir. Bu savaş gemilerinden bazılarının isimleri oldukça ilginçtir.
VENGEANCE : Öc alan, intikam alan
INFLEXIBLE : Eğilmez, bükülmez
IRRESISTABLE : Dayanılmaz, karşı konulmaz
INDOMITABLE : Boyun eğmez, feth edilmez
INDEFATIGABLE : Yorulmaz, usanmaz
MAJESTİK : Muhteşem
TRIUMP : Zafer
AGEMEMNON : Truva Savaşı’nı çıkaran Yunan kralı
● Çanakkale Savaşı sırasında İngiliz Agamemnon Zırhlısı, Bolayır Köyü’ndeki Süleyman Paşa Türbesi’ni bombalamıştır. Osmanlıları Rumeli’ye geçiren Süleyman Paşa’nın Türbesi’nin bombalanması oldukça manidardır.
● İngilizlerin 29.Tümeni’ne bağlı birlik olarak katılan Sion Katır Birliği (Zion Mule Corps), 700 kişiden oluşmuş, birliğin komutanlığına Yarbay John Henry Patterson, yardımcılığına ise Binbaşı Trumpeldor getirilmiştir. Yahudiler İngilizlerin yanında gönüllü olarak Çanakkale Savaşı’na katılmışlardır.
● Bulgar Gazeteci Wanda Zembrzuska, Çanakkale Savaşı'na katılan kadın gazetecilerdendir.
● Çanakkale Savaşı’ndan sonra Anzakların Türklere olan bakış açısı değişmiştir.
Savaştan Önce : ”Barbar, Vahşi, Acımasız Türk”
Savaştan Sonra : ”Centilmen, Sempatik, Mert Türk”
● İngilizler, sömürgelerinden getirdikleri; Senagallileri, Sihlileri, Pathanlıları, Rawalpindiler, Madrassileri, Maorileri, Nepallileri, Gurkalıları, Jatlıları, Bahicileri, Hintlileri, Nepallileri ve Anzakları Türklere karşı savaştırmışlardır.
● İngilizler Çanakkale Cephesi Savaşlarında Türklere karşı kimyasal silah (gaz bombası) kullanmışlardır.
● Çanakkale Savaşı’nda ölen Yahudi Sion Katır Birliği askerleri için İsrail’in başkenti Tel-Aviv’de bir sokağa “Gelibolu Savaşçıları Sokağı (Rehov Lohamay Gallipoli)” adı verilmiştir.
● Londra ve Paris’teki bazı vapur şirketleri Çanakkale Savaşı sonrası için İstanbul’a turlar düzenlemişlerdir. Hatta bu turlara ait gidiş-dönüş biletlerini savaş başlamadan önce, İngiliz halkına satmışlardır.
● Çanakkale Deniz Savaşları başlamadan önce Boğaz, havadan ve denizden defalarca taranmıştır. Bu tarama sonucunda Boğazın temiz olduğu rapor edilmiş, savaş başlayınca birçok gemi bu taranan alanlardaki mayınlara çarparak batmıştır. Nusret Mayın Gemisi tarafından döşenen ve denizin sadece birkaç metre altında bulunan 26 mayının görülmemesi ise çok ilginçtir.
● İngiliz Deniz Bakanı Churchill ”Çanakkale Savaşı’nı kaybetmemize neden olan Nusret’in boğaza döşediği o 26 mayındır. Bu mayınlar sadece savaşın değil, dünyanın geleceğini değiştirmiştir…” demiştir.
● 600 yıldan fazla hüküm süren Osmanlı tarihinde en fazla öğrencinin şehit olduğu savaş Çanakkale Savaşı olmuştur.
● Kara savaşları sırasında karşılıklı hücumlar yapılırken, çok zor bir ihtimal olan mermilerin havada çarpışması birçok kez vuku bulmuştur.
● Çanakkale Savaşı’na katılan Alman Subayı Carl Mühlman, savaş sonrası anılarını “Bir Alman Subayın Anıları” adıyla kitaplaştırmıştır. Bu kitapta çok ilginç bilgilere yer verilmiştir; ”Yüzlerce, hatta binlerce askerin bedenlerinde gömlekleri yoktu. Çorapları ve pabuçlarının olmaması yüzünden ayaklarına paçavra sarıyorlardı. İstanbul’dan gönderilen kum torbaları siperlerin açılması için değil, giyim eşyası veya yama olarak kullanılıyordu…”
● Çanakkale Savaşı’nda, işgal güçlerinin kullandıkları cephane miktarı oldukça fazladır. Savaşın yoğun yaşandığı bazı yerlerde 1 m² alana düşen mermi ve bomba sayısının binlerce olduğu görülmüştür.
Çanakkale savaşına asker toplayabilmek için bastırılan bir afiş
Çanakkale Savaşına katılan Siyon Katır Birliği Komutanı Yarbay Patterson
Çanakkalede kullanılan binlerce bomba
Çanakkale savaşına sömürgelerinden getirdikleri müslüman bir askerin mezar
İngilizlerin Çanakkale zaferi sonrası kullanmak amacıyla bastırdıkları para
18 Mart 2012, 08:09
BUNU İLK DEFA OKUDUM ÇOK TESEKKÜRLER Çanakkale Savaşı’na katılan Alman Subayı Carl Mühlman, savaş sonrası anılarını “Bir Alman Subayın Anıları” adıyla kitaplaştırmıştır. Bu kitapta çok ilginç bilgilere yer verilmiştir; ”Yüzlerce, hatta binlerce askerin bedenlerinde gömlekleri yoktu. Çorapları ve pabuçlarının olmaması yüzünden ayaklarına paçavra sarıyorlardı. İstanbul’dan gönderilen kum torbaları siperlerin açılması için değil, giyim eşyası veya yama olarak kullanılıyordu…”
18 Mart 2012, 09:08
Sağol Dünya Tatlısı… İlgi ve gayretlerinizi dikkatle takip ediyorum. Kıymetli ailenize hürmetlerimi sunar, Sizin de gözlerinizden öperim.