Şirketin Aktifine Kayıtlı Gayrimenkulün Satışında Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi İstisnası

13Kas/120

Şirketin Aktifine Kayıtlı Gayrimenkulün Satışında Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi İstisnası – Altuğ Özöğüt

Şirketin Aktifine Kayıtlı Gayrimenkulün Satışında Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi İstisnası - Altuğ Özöğüt SMMM /Tax Manager

Katma Değer Vergisi Kanunu ve Kurumlar vergisi Kanunu açısından, şirketlerin aktiflerine kayıtlı gayrimenkullerin elden çıkarılması sırasında, kanunlarda belirtilen istisnalardan yararlanabilmek için dikkat edilecek hususlar bu yazımızın konusunu oluşturmaktadır.

Gayrimenkul satışlarının, Kurumlar Vergisi Kanunu ve Katma Değer Vergisi Kanunları karşısındaki durumlarını ayrı ayrı değerlendireceğiz.

Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden,
5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde;
Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların % 75'lik kısmı vergiden istisna edilmiştir.

Bu istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanır ve satış kazancının istisnadan yararlanan kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur. Ancak satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır. Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır.(Taşınmazların kaynak kuruluşlarca kira sertifikası ihracı amacıyla varlık kiralama şirketlerine satışı ile bu varlıkların, varlık kiralama şirketlerince taşınmazın devralındığı kuruma satışından doğan kazançlar için bu oran %100 olarak uygulanır ve bu taşınmazlar için en az iki tam yıl süreyle aktifte bulunma şartı aranmaz.)

İstisna edilen kazançtan beş yıl içinde sermayeye ilave dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen ya da dar mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılan kısım için uygulanan istisna dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır. Aynı süre içinde işletmenin tasfiyesi (bu Kanuna göre yapılan devir ve bölünmeler hariç) halinde de bu hüküm uygulanır.

Buna göre, iki tam yıl süre ile şirket adına tapuda kayıtlı ve aktifinde yer alan gayrimenkulün satışından doğan kazancın % 75’lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Kalan % 25’lik kısım ise vergiye tabi kazançlar arasında yer almaktadır.

Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden

Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-r maddesinde;
Kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimlerinin KDV den istisna olduğu belirtilmiştir.

İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin teslimlerinin istisna kapsamı dışındadır.

İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır.

Sonuç;

Satışa konu olan gayrimenkulden eğer bir satış kazancı sağlanıyorsa, bu kazancın % 75’lik kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur. İstisnadan yararlanılabilmesi için satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır.

Şirketin tapuda kendi adına kayıtlı ve iki tam yılın üzerinde aktifinde yer alan gayrimenkulün satışı sırasında, kesilen fatura, KDV kanununun 17/4-r bendine istinaden KDV siz düzenlenecektir.

Konuda dikkat edilmesi ve karıştırılmaması gereken iki ifade bulunmaktadır. Bunlar “izleyen yıl” ve“tam yıl” ifadeleridir. Gerekli yıl hesaplamaları yapılırken, izleyen yıl ile ifade edilmek istenen, satışın gerçekleştiği yılın hesaplamada dikkate alınmayacağı, tam yıl ile ifade edilmek istenen ise; satışın gerçekleştiği günden başlamak üzere yapılacak hesaplamadır.http://www.muhasebevergi.com/images/yazar/38.jpg">