Adem Arı’nın; Yeniden Aydınlanma Derneğinde yaptığı; “Tarihte Kocaeli’ne Yapılan Göçler ve Sosyo-Kültürel Sonuçları” konulu konuşma notları..

12Şub/220

Adem Arı’nın; Yeniden Aydınlanma Derneğinde yaptığı; “Tarihte Kocaeli’ne Yapılan Göçler ve Sosyo-Kültürel Sonuçları” konulu konuşma notları..

Sakarya Üniversitesi Öğretim Görevlisi Adem Arı; Yeniden Aydınlanma Derneğinde yaptığı; “Tarihte Kocaeli’ne Yapılan Göçler ve Sosyo-Kültürel Sonuçları” konulu sunumunda; Anadolu’ya Türk Göçlerinin Talas Savaşı’ndan sonra başladığını, ilk göç edenlerin Abbasi ordusunda istihdam edilen Türk toplulukları olduklarını, daha sonra Malazgirt’le Anadolu’ya göçlerin sıklaştığını bu göçlerle Selçuklu, Artuklu, Sökmenli, Danişmendli devletlerinin kurulduğunu söyledi. Arı; Anadolu’ya yapılan en büyük ve en etkili göçün Harzemşahlar devletinin yıkılmasından sonra Moğol baskısı ile gerçekleştiğini söyledi. Bu göçle Anadolu Türklüğünde Türkiye Selçuklu devleti zamanında görülen Farisileşme endişesinin yok olduğunu, Anadolu’ya Türk Mührünün vurularak Türk Kültürünün Anadolu’da Altın Çağını yaşadığını ifade etti.

Arı; Kocaeli’ne yönelen göçlerden de söz ettiği sunumunda; Kocaeli’ye yapılan göçlerin İstanbul hedef alınarak yapıldığını, Büyük Selçukluların Üsküdar’a kadar gelmelerine rağmen Türkiye Selçukluları zamanında başlayan Haçlı ordularıyla geri çekilme başladığını, Osmanlı beyliği zamanında Kayı boyu Türkmenleriyle birlikte Orta Asya’dan gelen yerleşik-köylü-kentli unsurların Yerli-Yerleşik Türk Kültürünün nüvesinin oluştuğunu söyledi. Kocaeli’ye daha sonra en etkili göç ve yerleştirmenin 1402 Ankara Savaşından sonra Timur’un Tatarları yerleştirmesi olduğunu, Celali İsyanları döneminde nisbeten İstanbul’a yakınlığı dolayısıyla güvenli olduğu düşünülen Kocaeli bölgesine Anadolu’dan göç edenlerin olduğunu söyledi. Arı; Kocaeli bölgesindeki yerli-yerleşik kültürün Türk dünyasının değişik coğrafyalarından gelenlerce oluşturulduğunun belgesi olarak köy ve köylerdeki sülale adlarını gösterdi.

Arı; Kocaeli’nin günümüzdeki etno-sosyal yapısına Osmanlı’nın toprak kayıplarından sonra aldığı göçlerle kavuştuğunu söyledi.

Arı; 1856 Kırım Savaşı sonrası Kırım ve Kafkaslardan Anadolu’ya yapılan göçler, 1877-78 Osmanlı Rus savaşından sonra hem Balkanlar hem de Kafkaslardan göçler, Balkan ve Birinci Dünya Savaşı, mübadele anlaşmaları ile yapılan düzenli göç hareketleri yanında Cumhuriyet döneminde sanayileşmeye bağlı olarak yapılan düzensiz göçlerle Kocaeli nüfusu bugün 2 milyona ulaşmıştır” dedi. Arı; Bugün Kocaeli’ye gelen kitleler Mustafa Kemal Atatürk’ün “Türkiye Cumhuriyetini kuran halka Türk Milleti denir” tarifinde ifade ettiği millet kavramı etrafında bütünleşmiştir. Cumhuriyetin kuruluşuna katkı sağlamamış kendini Türk hissetmeyen topluluklar Kocaelilik bilincinin oluşmasında problem olmaya devam etmektedir sözleriyle konuşmasını tamamladı.