Ahsen Okyar Söylenmek yerine söylemek lazım… Şikayet edeceğine sen de alternatifini oluştur.

24Kas/190

Tamimin 100., Cumhuriyetimizin 96. Yılında Amasya’da; – Dr. Halil İbrahim KAHRAMAN

h i kahramanTamimin 100., Cumhuriyetimizin 96. Yılında Amasya’da; – Dr. Halil İbrahim KAHRAMAN

Yıl 1919… 1.Cihan harbi sonrası, Çanakkale Zaferimize rağmen İstanbul işgal edilmiş, Anadolu coğrafyası ise iç ve orta bölgesi hariç İngiliz, Fransız, İtalyan ve Yunan askeri birliklerinin işgaline uğramıştır. Rum ve Ermeni uyrukluların isyanları, ayrıca bunlara karşı oluşan yerel direnişler ile bazı çete faaliyetleri bu topraklardaki Osmanlı Devlet otoritesini hepten ortadan kaldırmıştır.

İşte 100 yıl önce coğrafyamızdaki bu çok kötü tabloda devletin yok edilişine karşı milli mücadele faaliyetleri başlamıştır. Padişah Vahdettin’in talimatı ile ordu müfettişi olarak görevlendirilen M. Kemal Paşa 19 Mayıs 1919 da Samsun’a çıkmış, bu bölgedeki karışıklıklar üzerine çalışmalar yapmıştır. Sonra Havzaya gitmiş ve Amasya’dan aldığı davetle oraya geçmiştir. Buradaki değerlendirmeler ışığında 22 Kasım 1919’da yayınlanan AMASYA TAMİMİ ile milli mücadelenin ilk yazılı ilanı yapılmıştır. Bu şehrin Osmanlı Devletinin padişah Yıldırım Bayezid’den sonra yaşadığı karmaşık dönemi sonlandıran Çelebi Mehmed’e de ev sahipliği yapmış olması, her iki tarihi olaydaki benzerlik ve ortaya çıkan sonuç Amasya’ya ayrı bir mana ve Amasyalılara da övünç kaynağı vesilesidir.

Aydınlar Ocakları’nın 49. Şurası da bu duygular eşliğinde Amasya’da 25-27 Ekim tarihlerinde yapılmıştır. Toplantıya 28 Aydınlar Ocağından 250 kişi katılmıştır. Kurtuluş Savaşımızın komutanlarından Kazım Karabekir Paşamızın en küçük kızı Timsal Karabekir de onur misafiri olarak bulunmuştur. Kocaeli Aydınlar Ocağımızdan da başta başkanımız Süleyman Pekin ve eşi, bir önceki başkan Ruhittin Sönmez, sekreterimiz İdris Türkten, Üniversite öğretim üyesi Ali Vasfi Kurt ile eşi, Tekin Yeken ile Av.Gürkan Uysal ve şahsım olmak üzere 9 kişi katılmıştır.

Şuranın ana konusu ’’Dün, Bugün ve Yarın: 100 yılında Türk Milli Mücadelesini Anlamak’’ olarak konulmuştur. Amasya Tamiminin ilk sonucu, bu çalışmanın öğrenilmesi üzerine, işgal kuvvetlerinin baskısı ile M.Kemal Paşa’nın ordu müfettişliğinden alınıp geri çağrılmasıdır. Bu tamim ayrıca o günün önemli askeri erkanlarından Rauf Orbay, Refet Bele ve Ali Fuat Paşanın imzaları ve Kazım Karabekir Paşanın da onayı alınarak bütün ilgililere telgrafla duyurulmuştur. Tamimle bütün sancaklardan üçer kişilik temsil gücü yüksek kişilerin Sivas’ta toplanması ve bunların seçerek oluşturacağı bir heyeti temsiliye ile mücadelenin sürdürülmesinin gerektiği vurgulanmıştır. Bu tamimde İstanbul’un işgal altında olması, bu hali ile devletin yönetilemeyeceğine dikkat çekilmiş, milletin bağımsızlığının yine milletin azmi ve kararı ile kurtarılabileceği inancı paylaşılmıştır. Milletin bütünlüğünün parçalanamayacağı, ordunun terhis edilemeyeceği ve yönetimlerin düşmana devredilemeyeceği konuları kaleme alınıp tüm illerin her sancağına gönderilmiş, oralardan 3’er kişilik temsilcinin gönderilerek Sivas toplantısına katılımı istenmiştir.

Yüz yıl önceki yazılan Amasya Tamimi, milli mücadelemizin kurumsallaşmasının ilk ateşi sayılır. Akabinde doğu illerini kapsayan Erzurum Kongresi ve tüm sancaklardan gelen temsilcilerle yapılan Sivas Kongresi, Ankara’da meclisin toplanması, TBMM’nin açılışı gerçekleşmiştir. Ankara Meclisi İstanbul’un devamı olup, Türk milleti için hür ve bağımsız yeni bir devletin önemli bir adımıdır. İşgal kuvvetlerince çalıştırılmayan vekillerin çoğu Ankara Meclisine gelmiş ve ilk çıkardıkları kanunda İstanbul Meclisinin en son tartıştığı konu üzerinedir. Bu mücadele Kurtuluş Savaşımızın zaferi ile Türkiye Cumhuriyeti Devletimizin kuruluşu ile tamamlanmıştır.

Aydınlar Ocaklarımız yerli ve milli yapısı ile buradaki toplantısında da ülkemizin ve insanımızın muhtelif sorunlarını tebliğler şeklinde konuşmuş; konular bir sonuç bildirisi ile kamuoyuna duyurulmuştur. Amasya şurası sonuç bildirisi okunduğunda önemli konuların tartışılıp ilgililerin dikkatine sunulduğu görülür.

Bu ve benzeri sivil toplum çalışmaları yöneticilerimiz tarafından dikkate alındığı oranda faydalı olacağı açıktır. Demokrasilerin halkın faydasına iş yapabilme gücüde buradan gelir .Temenni ederiz ki bu ocak çalışmaları da ilgili kişi ve kurumlarca dikkate alınır ve gerekli faydaları sağlar. Devletimizin gücü ve milletimizin huzur, güven ve refahına katkı sağlayacağı ümit ve inancı ile bir sonraki şura toplantısının Giresun’da yapılması kararı ile toplantımız sonuçlandırılmıştır.

Yeşilırmak nehrinin kenarına kurulmuş bu güzel şehrin gezilmesi ayrı bir neşe kaynağımız olmuştur. Tarihi dokunun bozulmadan restorasyonlarla günlük hayata kazandırılan konakları, medrese ve camileri, şehre hakim tepelerdeki kaya mezarları, Şirin’ine aşkın getirdiği gayretle Ferhat’ın dağları delme çalışmasına ait olduğu söylenen ve kalan şekli görülen kayaların içindeki su kanalı, tıp tarihinde önemli bir isim olan Sabuncuzade Şerafettin adına açılan ve insanı hayrete düşüren bilgilerin görülüp öğrenildiği tıp müzesi, diğer müzeleri, küçüklü büyüklü heykel, büst ve rölyeflerle zenginleştirilmiş meydanları Amasya’yı gezilip görülecek bir şehir yapmıştır.

Bu yazıyı beğendiniz mi?

RSS Kaynağımıza abone olun!

Yorumlar (0) Geri izlemeler (0)

Yorum yapılmadı.


Leave a comment

Geri izleme yok.