Ahsen Okyar Söylenmek yerine söylemek lazım…

Yeni TTK’da Şirket Tasfiyelerine Getirilen Kolaylık

Yeni TTK’da Şirket Tasfiyelerine Getirilen Kolaylık

6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesine günler kala tartışma konusu olan bazı maddeler TBMM’de 6335 sayılı yasa ile değiştirildi. 30.06.2012tarihindeResmi Gazete’de yayımlananan 6335 sayılı yasa ile getirilen değişikliklerle birlikte 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu 01.07.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi.

6335 sayılı yasa ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na eklenen Geçici 7. Madde ile gayri faal şirketlerin tasfiyesikolaylaştırıldı.

TOBB’un verilerine göre Türkiye’de 32 bin 782 anonim, 175 bin 434 limited, 39 bin 242 kooperatif gayri faal durumda, gayri faal şirketlerin toplamı 247 bin 558’e ulaşmış durumda.

Yeni TTK’da yapılan değişiklikle faal olmayan şirketlerin ortadan kaldırılması öngörülüyor.
Yazımızınkonusunu 6102 sayılı Yeni TTK ile gayri faal şirketlere sağlanan tasfiye kolaylığı oluşturmaktadır. Hangi şirketlerin tasfiye kolaylığından faydalanabileceğini ve sürecin nasıl işleyeceğini başlıklar halinde inceleyelim.

HANGİ ŞİRKETLER TASFİYE EDİLECEK?

1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren 1 Temmuz 2014 tarihine kadar (iki yıl içinde) aşağıdaki koşulları taşıdığı tespit edilen ya da bildirilen anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin tasfiyeleri ve ticaret sicilinden kayıtlarının silinmesi, ilgili kanunlardaki tasfiye usulüne uyulmaksızın yapılacaktır;

24/6/1995 tarihli ve 559 sayılı Türk Ticaret Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname gereğince, sermayelerini 5.000,00.-TL’ye yükseltmeyen limited şirketler ile 50.000,00.-TL’ye yükseltmeyen anonim şirketler.
01.07.2012 tarihinden önce veya bu tarihinden itibaren iki yıl içinde münfesih olan anonim ve limited şirketler.

Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre herhangi bir nedenle dağılmış olan kooperatifler.

Son 5 yıla ait olağan genel kurul toplantıları yapılamayan anonim şirketler ile kooperatifler.

01.07.2012 tarihinden önce tasfiye işlemlerine başlanılmış ancak genel kurulun toplanamaması nedeniyle ara bilançoları veya son ve kati bilançosu genel kurula tevdi edilemediği için ticaret sicilinden terkin işlemi yapılamayan şirket ve kooperatifler.

TASFİYE SÜRECİNİN İŞLEYİŞİ VE ALACAKLILARIN HAKLARI

a) Tasfiye kolaylığı kapsamına giren şirket ve kooperatifle; ilgili ticaret sicili müdürlüğünce resen veya herhangi bir kişi, kurum veya kuruluş tarafından kanıtlarıyla birlikte yapılacak bildirimleri de kapsayacak şekilde, ticaret sicili kayıtları üzerinden yapılacak incelemeyle tespit edilir.

b) Ticaret sicili müdürlüklerince;
- Kapsam dahilindeki şirket ve kooperatiflerin ticaret sicilindeki kayıtlı son adreslerine ve sicil kayıtlarına göre şirket veya kooperatifi temsil ve ilzama yetkilendirilmiş kişilere bir ihtar yollanır. Yapılacak ihtar, ilan edilmek üzere Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğüne aynı gün gönderilir. İlan, ihtarın ulaşmadığı durumlarda, ilan tarihinden itibaren otuzuncu günün akşamı itibarıyla, tebligat yerine geçer. Ayrıca anılan ilan, bildirici niteliği haiz olarak ilgili ticaret ve sanayi odası veya ticaret, sanayi ya da deniz ticaret odasının internet sitesinde aynen yayımlanır.

- 559 sayılı KHK gereğince sermaye artırımında bulunmayarak münfesih olan şirketlere yapılacak ihtarda; ortaklarından, yönetici veya denetçilerden ya da müdürlerinden tebliğ tarihinden itibaren iki ay içinde tasfiye memurunun bildirilmesi, aksi takdirde, bu madde hükümlerine göre ticaret sicili kayıtlarından unvanın silineceği, şirkete ait malvarlığının unvana ilişkin kaydın silindiği tarihten itibaren on yıl sonra Hazineye intikal edeceği ve bunun kesin olduğu açıkça yazılır.

c) Sermaye artırımı zorunluluğuna uymayan şirketlerin dışında kalan kapsam dâhilindeki diğer münfesih şirketler ile kooperatiflerden ayrıca, faaliyetlerine devam etme isteğinde bulunmaları halinde münfesih olma nedenini ortadan kaldıran işlemlerin yapılarak ispat edici belgelerin bildirilmesi istenir.

Tasfiye memuru olarak; şirket veya kooperatifin ortaklarından herhangi biri, ticaret siciline kayıtlı en son yetkilileri ya da bunların belirleyecekleri üçüncü şahıslar bildirilebilir. Tasfiye memuru olarak başka ortak veya yönetici tarafından bildirilen ortak veya yöneticiler ile üçüncü şahısların bu görevi kabul ettiklerine ilişkin yazılı beyan da bildirime eklenir. Üçüncü şahısların tasfiye memuru olarak tescil edilebilmeleri ortakların veya yöneticilerin hiçbirinin tasfiye memuru olarak bildirilmemiş olmasına bağlıdır.

Yapılan ihtar ve ilan üzerine süresi içinde tasfiye memurlarını bildiren şirket ve kooperatiflerin, tasfiye memurları ve tasfiye adresi, ilgili ticaret sicili müdürlüğü tarafından tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ve ilgili odanın internet sitesinde ilan edilir.

Yapılan ilanda; şirket veya kooperatifin alacaklıları, alacaklarını kanıtlarıyla birlikte ilan tarihinden itibaren iki ay içinde tasfiye memurlarına bildirmeye davet edilir. Ayrıca ilanda, şirket veya kooperatifin mevcut malvarlığı ile alacak ve borçlarını gösterir listenin; belgeleri ile birlikte ilan tarihinden itibaren bir ay içinde, anonim şirket veya kooperatifin yönetim kurulu, kurulun bir veya birkaç üyesi, denetçileri, limited şirketlerde ise müdür veya müdürler tarafından ilgili tasfiye memuruna verilmesi ihtar edilir.

Tasfiye memurları, alacaklıların alacaklarını bildirmeleri için öngörülen sürenin sonunda şirketin veya kooperatifin durumunu gösteren bir bilanço hazırlar ve tasfiyeyi altı ay içinde sonuçlandırır. Gerekli hâllerde bu süreyi aşmamak üzere, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca bir defaya mahsus olmak üzere ek süre verilebilir.

Tasfiye memurlarınca hazırlanan bilançoya göre şirket veya kooperatifin borçlarının varlığından fazla olması hâlinde tasfiye memurları durumu derhal alacaklılara bildirerek şirket veya kooperatifin iflasına karar verilmesi için mahkemeye başvuruda bulunmalarını ister. Bildirimde ayrıca, bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde şirket veya kooperatifin iflası için mahkemeye müracaat edildiğinin bildirilmemesi hâlinde kaydın silineceği ihtar olunur.

Alacaklıların başvurusu üzerine mahkeme iflasın açılmasına karar verir ve tasfiye İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre yürütülür. Süresi içinde şirket veya kooperatifin iflası için mahkemeye müracaat edildiğinin bildirilmemesi hâlinde tasfiye memurlarının başvurusu üzerine ilgili şirket veya kooperatifin unvanı ticaret sicilinden silinir ve bu durum Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir.

Geçici 7. Madde kapsamında tasfiye işlemlerinde, ilgili kanunların veya esas sözleşmelerin genel kurul kararı alınmasını zorunlu kılan hükümleri uygulanmaz.

Tasfiye memurlarınca düzenlenecek son ve kati bilançonun ticaret sicili müdürlüğüne verilmesi ile tasfiye sona ermiş kabul edilir ve şirketin unvanı ticaret sicilinden silinerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir. İflasına karar verilen şirket veya kooperatifin ise iflas işlemlerinin tamamlandığının bildirilmesi üzerine şirketin veya kooperatifin unvanı ticaret sicilinden silinir ve bu durum Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir.

01.07.2012 tarihinden önce tasfiye işlemlerine başlanılmış şirket veya kooperatiflerin genel kurullarının, kanunun öngördüğü asgari süre ve şartlara uygun olarak toplantıya çağrılmış olmasına rağmen iki defa üst üste toplanamaması ve bu durumun tevsik edilmesi kaydıyla tasfiye memuru tarafından son ve kati bilançonun ticaret sicili müdürlüğüne tevdi edilmesi ile tasfiye sona ermiş kabul edilir ve unvan ticaret sicilinden silinerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir.

Yapılan ihtar ve ilana rağmen, süresi içinde cevap vermeyen veya tasfiye memurunu bildirmeyen yahut durumunu kanuna uygun hâle getirmeyen veya faaliyette bulunduğunu adres ve kanıtlarıyla birlikte bildirmeyen şirket ve kooperatiflerin unvanı ticaret sicilinden resen silinir. Resen unvanı silinen şirket ve kooperatifler, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile ilgili odanın internet sitesinde ilan edilir.

TASFİYE İŞLEMLERİNİN MALİYETİ

- 6102 sayılı yasa gereği Geçici 7. Maddesi kapsamında yapılacak tescil ve kayıt silme işlemleri her türlü harçtan, bu işlemler için düzenlenecek kağıtlar damga vergisinden müstesnadır.

- Yine aynı madde kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanacak olan ilanlardan ücret alınmaz.

KOLAY TASFİYE SÜRECİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLİ KONULAR

6102 sayılı Yeni TTK’nın geçici 7. maddesinde düzenlenmeyen hususlarda ilgili kanun ve esas sözleşmelerde öngörülen usullere göre hareket edilir.

Davacı veya davalı sıfatıyla devam eden davaları bulunan şirket veya kooperatifler kolay tasfiye uygulamasından yararlanamayacaklar.

Geçici 7. madde gereğince tasfiye edilmeksizin unvanı silinen şirket veya kooperatiflerin ortaya çıkabilecek malvarlığı, unvana ilişkin kaydın silindiği tarihten itibaren on yıl sonra Hazineye intikal eder.

Hazine bu şirket ve kooperatiflerin borçlarından sorumlu tutulmaz. Tasfiye memurlarının sorumlulukları konusunda, özel kanunlardaki sorumluluğa ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu 6102 sayılı Yeni TTK veya Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır.

Ticaret sicilinden kaydı silinen şirket veya kooperatifin alacaklıları ile hukuki menfaatleri bulunanlar haklı sebeplere dayanarak silinme tarihinden itibaren beş yıl içinde mahkemeye başvurarak şirket veya kooperatifin ihyasını isteyebilir.

Ticaret sicilinden kaydı silinen anonim şirketler ve kooperatiflerin kanuni temsilcileri ile limited şirket ortaklarının, silinme tarihinden önceki kamu borçlarından doğan sorumlulukları, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında devam eder.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı geçici 7. maddenin uygulanmasına ilişkin düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.

SONUÇ

Faaliyette olmayan ancak ticaret sicil kayıtları devam eden ve bu nedenle vergi mükellefiyetleri de devam eden şirketler, çeşitli nedenlerle tasfiye sürecine giremediler. Yukarıdaki açıklamalara ilave olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın işleyişe ilişkin tebliğ veya yönetmelik çıkarması beklenmektedir. Ekonomik veya benzeri nedenlerle tasfiye sürecine giremeyen ve gerçekte var olmayan şirketler Yeni TTK’nın sağladığı kolaylıktan faydalanmalı ve 01.07.2014 tarihine kadar sağlanan imkanı değerlendirmelidirler.

Cihat ERTÜRK
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir