ATATÜRK ZAMANINDA KOCAELİ – Müzeyyen ÜNAL
ATATÜRK ZAMANINDA KOCAELİ - Müzeyyen ÜNAL
29 Ekim 1923 - 10 Kasım 1938
Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra işgallerle bağımsızlığımız yok edilmek istenildi. Sevr Andlaşması ile yeni sınırlar dayatıldı. Tüm bunlara karşı Gazi Mustafa Kemal'in açtığı bayrak altında milletin verdiği bağımsızlık mücadelesi, zaferle sonuçlandı. Osmanlı'nın dağılmasına sebeb olan İngiltere, Fransa, İtalya; Anadolu direnişi ve Gazi'nin dehası karşısında yenilgiyi tattılar. İtalya ve Fransa TBMM'yi erken tanıdı. İngiltere, işgal ettiği alanlardan üzerimize saldığı Yunan orduları ile bir sonuç alamadı. 1 Kasım 1922'de Son Osmanlı Padişahı Vahdettin, bir İngiliz zırhlısı ile İstanbul'dan kaçması üzerine "Saltanat" kaldırıldı. İzmit Kasrı'nda 16 Ocak 1923 akşamı sabahın ilk ışıklarına kadar devam İstanbul gazetecilerinin davet edildiği basın toplantısında; Gazi Mustafa Kemal'e sorulanlar, yeni kurulacak devletin yapısı hakkında idi. Atatürk'ün açıklamaları adı konulmasa da Cumhuriyet'i tanımlıyordu. 24 Temmuz 1923'de İsviçre'de, aylar süren masa başı mücadelelerinden sonra Lozan Anlaşması imzalandı. Lozan'da sadece işgalciler ve büyük yenilgi ile çekilen Yunanistan'ın değil tüm dünyanın tanıdığı yeni Türk Devleti'nin tapusunu aldık. Sıra devletin şeklindeydi. 29 Ekim 1923 günü TBMM'de Cumhuriyet ilan edildi. Gazi Mustafa Kemal Paşa oybirliği ile Cumhurbaşkanı seçildi. 102. yıldönümünü kutladığımız bu günlerde de dileğimiz Atatürk ilke ve inkılaplarıyla sonsuza dek YAŞASIN CUMHURİYET.
*
Bayram yazısı olarak düşününce; savaş, işgal, belirsizlik, yoksulluk, umutsuzluk dönemlerinin geride kaldığı; umutla geleceğe bakılan günlerin yerel birikiminin de sayfalara taşınma zamanıdır. Biz de Cumhuriyet'in ilk on beş yılında, kurtarıcı önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün yaşadığı bu dönemde Kocaeli'de bir zaman yolculuğuna çıkalım.
Günümüzde sınırları hayli daralsa da 1925-26 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi'ne göre Kocaeli Vilayeti'nin arazisi, hayli genişti. Merkez kaza İzmit (Bağçecik, Uzuntarla, Akmeşe), diğerleri Adapazarı (Akyazı, Sabanca, Karasu, Söğüdlü), Geyve (Akhisar, Taraklı), Kandıra (Şeyhler, Kaymas, Akçaova), Hendek, Yalova, İznik ve Karamürsel ile 8 kazası, 12 nahiyesi vardı.
VALI VEHBİ (DEMIREL) BEY DÖNEMİ (ŞUBAT 1923-13 EKİM 1927)
Cumhuriyet döneminin ilk Kocaeli Valisi Mehmet Vehbi (Demirel) Bey'dir. Savaştan sonraki yıkımların yeniden inşası, güvenlik sorunları ve Mübadillerin yerleştirilmesi ile uğraştı. İzmit merkezindeki Rum Mahallesi, Mustafa Kemal Paşa Mahallesi olarak Mübadillerin yerleşimine tahsis edildi. Vilayet ve belediyenin tüm imkanları ile bataklıkların kurutulması, okul inşası, yol yapımı, elektrik üretimi ve su getirilmesine çalışıldı. 13 Eylül 1927 tarihine kadar İzmit'te iki (İstiklal ve Bağçeşme), Değirmendere, Ereğli, Merdegöz, Çayırköy, Akmeşe, Eşme, Uzuntarla, Ketenciler, Sarımeşe, Solaklar, Şeyhler, Gölcük, Ereğli, Gebze (Naibköy'de) ve Kandıra'da (Vehbi Şakir) birer okul yapıldı.
24 Temmuz 1923 de imzalanan Lozan andlaşması, Boğazlar Bölgesi'ni uluslararası yönetime bırakıyordu. "Donanma Üssü" için Marmara Denizi içinde İzmit Körfezi uygundu. Bu üssü korumak için de Darıca, Diliskelesi-Topçular, Hersek bölgesinde bir müstahkem mevkii kuruldu. Marmara Üssü Bahri ve Kocaeli Müstahkem Mevkii Kumandanlığı, önceleri İzmit Tersanesi'ndeki ufak binadaydı. İzmit Deniz Kumandanlığı 10. Topçu Alayı, Marmara Üssü Bahri ve Müstahkem Mevkii Kumandanlığı’na bağlı birliklerdi. Çuhane sahası torpido bakım ve muhafaza; Derince sahası cephane bakım ve muhafaza; Seymen sahası, kömür depolama ve muhafaza; Gölcük sahası da Tersane işlerine ayrıldı. Gerekli tezgah, malzeme ve silahlar: Mahmut Şevket Paşa ve Samsun Ticaret gemileri, Muini Zafer eski korveti ile İstanbul’dan İzmit’e getirildi. 1926'da Gölcük’teki Bahriye Çiftliği sahilinde Yavuz'u tamir için bir Alman şirketi tarafından havuz yapılmaya başlandı.
27 AĞUSTOS 1925; Mustafa Kemal Paşa'nın şapka ile İnebolu Türkocağı'na gittiğinin öğrenilmesi üzerine İzmit'te pek çok kişi fesini, demiryoluna attı.
13 EYLÜL 1925; Türk Yolu gazetesi yayınlanmaya başladı. Gazete Vilayet matbaasında basıldı.
7 MART 1927; İzmit'te tüccar ve toprak sahiplerinin girişimleri ile yerel bir banka olan Kocaeli Halk Bankası Türk Anonim Şirketi kuruldu.
1 TEMMUZ 1927; Gazi Mustafa Kemal'in, Özel Tren'le İstanbul'a giderken İzmit'te karşılandı.
**
VALİ EŞREF SAYIT (15 EYLÜL 1927 - 21 AĞUSTOS 1934)
Bataklıkların kurutulması, su getirilmesi ve okul inşalarına devam edildi. Yeni Türk Alfabesine geçiş, Halkevlerinin kurulması ve faaliyetleri, Yüksek Yarış Encümeni adına İzmit'te at koşularına başlanması, ordu ve Hava Kurumu için halkın "uçak hediyeleri", Hereke Fabrikası Yangını, Derince Cephaneliği'nin patlaması devrin önemli olaylarıdır. 1932 yılına kadar hizmet veren Vilayet Matbaası kapandı. Bir süre Halkevi işletti ise de sonra kiraya verildi. Cumhuriyet'in Onuncu yılında Gazi Heykeli ve Ulugazi İlkokulu'nun açıldı. Paşasuyu, Çene Suyu getirildi. Haydarpaşa ile Sapanca arasında Tenezzüh Trenleri başlatıldı. İzmit Kağıt Fabrikası temeli atıldı.
Yavuz'un tamiri ve Gölcük Tersanesi'nin kurulması onun valiliği sırasındadır. Büyüktuğrul'a göre (1967, s.34, 43, 57) Gölcük Deniz Fabrikaları kurulurken Çuhane'deki torpido fabrikası da, Gölcük’e taşındı. Akümülatör fabrikasında denizaltı gemi akümülatörlerinin üretimine başladı. Mayın fabrikası, mayın bakımı ve dökümhane ve ince işler için kullanıldı. Çuhane'de bulunan torpido deposu servis deposu olarak 1930 yılında İzmit Tersane Meydanı'nda kurulan bir saç barakaya nakledildi. Ana depo Çulhane de kaldı. İzmit’teki Fransız Okulu satın alınarak Marmara Üssübahri ve Kocaeli Müstahkem Mevkii Komutanlığı Karargahı haline getirildi. İzmit Tersane Kapısı’ndaki eski bina İzmit Deniz Komutanlığı Karargahı oldu.
1 MART 1928
Abidin (Aral) Bey yeniden İzmit Belediye Başkanı seçildi (Türk Yolu, 6 Mart 1928).
22 EYLÜL 1928
Yeni harfleri öğrenmek on günlük kısa ve kolay bir iştir. Hemen mekteplere, halk dershanelerine, Halk Fırkası'na müracaat ederek kurslardan birine giriniz, deniyordu (Türk Yolu, sayı:153, 22 Eylül, 1928,).
4 ŞUBAT 1929
Kocaeli Halk Bankası'nın 50 bin liradan ibaret olan sermayesinin 100 bin liraya çıkarılması (İzmit Ticaret ve Sanayi Odası'nın ilanı: Hür Fikir, 28.02.1929).
29 MART 1929
Adapazarı İslam Ticaret Bankası'nın sermayesi 500 000 liradan 1 000 000 liraya çıkarıldı (Cumhuriyet, 19.05.1929).
1 NİSAN 1929
Kocaeli Sıtma Mücadelesi'ne sıhhiye memuru yetiştirmek üzere İzmit'te; günde iki saat olmak üzere dört hafta sürecek kurs açıldı. Kurs sonunda kazanıp tayin edilenlerin köylerde dolaşmak için hayvan tedarik ve beslemesi kendisine aitti (Kocaeli Sıtma Mücadele Riyaseti ilanı, Cumhuriyet, 01.04.1929).
6 AĞUSTOS 1929
Gazi Hazretleri İstanbul'a gitmek üzere İzmit'ten geçti (Milliyet, 7.08.1929). Vali Eşref Bey ile Belediye Reisi ve Fırka Kumandanı Aşir Paşa Vilayet hududunda karşılamak üzere Arifiye'ye gitmişlerdir. İzmit İstasyonu önünde erkenden Üssübahri ümera ve zabitanından bir gurup ile Bahriye Muzikası, izciler, mektep talebeleri, bir bölük asker ve bir polis müfrezesi hazır beklemiştir. İstasyon önü ile Bahriye Dairesi karşısına iki zarif tak kurulmuştur.
28 EKİM 1929
İşgal sırasında tahrip edilen, şimdiye kadar çeşitli nedenlerle tamir edilemeyen Saat Kulesi, İzmit Belediyesi tarafından tamir edilecek (28 İlkteşrin, 1929, Türk Yolu, sayı 156).
2 ARALIK 1929
1929 Tarih ve 1533 Sayılı Kanun'la, Kocaeli'nin Karamürsel kazasına bağlı Yalova nahiyesi kaza haline getirilerek İstanbul vilayetine bağlanmıştır (BMM Z.C., III. Dönem, C. 14, s. 3).
8 ARALIK 1929
Gazi Hazretleri saat 9'da Ankara'dan İzmit'e ulaştı ve Derince'ye giderek Marmara vapuru ile Yalova'ya hareket ettiler (Milliyet, 9.12.1929).
04 OCAK 1930
Tatar İhsaniye ve Hisareyn köyleri arasındaki Hisardere üzerinde, 50m uzunluğu, 4m genişliği ve 4m yüksekliği olan; 25 ton ağırlığında cisimlerin geçebileceği bir beton köprü yapıldı. Köprü, iki köy ile civar halkının nakdi yardımları ve sabık Havuz ve Gölcük Kumandanı Ahmet Naim Bey'in yardım ve girişimi ile Alman Mühendis Herr (Mazaman)'ın hizmet ve yardımları ile yapılmıştır (Yarın, 04.01.1930).
05 OCAK 1930
Tamamlanan "İzmit Halk Okuma Odası" Vali Eşref Bey ve Maarif Müdürü Hulusi Bey tarafından açılacaktır. Demiryolu'da Tütün İnhisarı ambarları yakınındaki bu oda, küçük bir kütüphane örneği olacak; memleketimizde çıkan bütün gazete ve mecmualar bulunacaktır (Yarın, 05 Ocak 1930).
10 OCAK 1930
Adapazar Türk Ticaret Bankası tarafından 150 000 lira sermaye ile bir yerli elektrik şirketi kurulmuştur (Yarın, 11.01.1930).
14 MAYIS 1930
Ahşap travers imali için Derince'de yapılacak Fabrika "Birgiz" Alman müessesesine ihale edilmiştir (14 Mayıs 1930).
01 AĞUSTOS 1931
İzmit'te sekiz seneden beri neşriyatına aralıksız devam eden eski Kocaeli, yeni Muş Mebusu Kılıçoğlu Hakkı Bey'in Hür Fikir gazetesi kapandı (Cumhuriyet, 01.08.1931).
30 AĞUSTOS 1931
Gebze kazası halkının kahraman ordumuza hediyesi tayyareye, "Gebze" ismi verilmesi merasimi Zafer Bayramı günü yapıldı (Cumhuriyet, 01.09.1931).
4 EYLÜL 1931
Hereke Fabrikası'nda sekiz saat devam eden yangın, makina dairesini kül etti. Yangını Kadıköy itfaiyesi söndürdü. Tezgahlar kısmında bir şey yoktur (Cumhuriyet, 5.09.1931).
25 EYLÜL 1931
Gazi Hazretleri Ertuğrul yatı ile gelip buradan Hususi Trenle Ankaraya hareket etmişlerdir.
9 MAYIS 1932
Kocaeli Vapur Şirketi, İzmit Körfezi Vapur Sürat Postaları'na 09 Mayıs Pazartesi gününden itibaren başlanacak İstanbul'dan ve İzmit'ten her gün vapur hareket ettirilecektir. (Milliyet, s.7, 08.05.1932).
31 MAYIS 1932
Vilayet Matbaası kapandı (TY, 13.06.1932).
20 HAZİRAN 1932
İzmit Belediyesi tarafından Ömer Ağa Mezarlığı'nın, Çocuk Bahçesi olarak kullanım planı yapıldı (TY, 20.06.1932).
23 HAZİRAN 1932
İzmit Orta Mektebi'nin Akçakoca Mektebi'ne nakli (TY, s.2, 20.06.1932).
24 HAZİRAN 1932
İzmit Halkevi açılış merasimi (TY, 20.06.1932).
20 HAZİRAN-09 TEMMUZ 1930
Adapazarı kazasında balık avlama hakkı ile suların rüsumu saydiyesi 20 gün müddetle Adapazarı Mal Müdürlüğünce müzayedeye çıkarılması (Cumh., 28.06.1932).
11 AĞUSTOS 1932
Adapazarı Türk Ticaret Bankası, İzmit'te Çarşı Camii (Fevziye) bitişiğinde Belediyeden alınan 10 x 15 metre ebadında arsa üzerine inşaa ihalesi (Cumh., 31.07.1932).
21 EKİM 1932
İzmit Memleket Hastanesi Başdoktoru Nail Hakkı (Karabuda) Bey, İzmir eşrafından Kapanizade Tahir Bey'in kerimeleri Atıfet Hanım ile Sofya'da evlenmesi (Cumh., 21.10.1932).
24 ARALIK 1932
İzmit'te Pirinç Fabrikası açıldı (Cumh., 01.01.1933).
14 HAZİRAN 1933
İzmit'in doğusunda Gündoğdu, Çayırköy, Solaklar, Tepeköy civarındaki 300 Dönümlük Altıncıoğlu Bataklığı köylülerin de katkılarıyla kurutuldu (Cumh.,14.06.1933).
21 TEMMUZ 1933
Adapazarı'nda alaturka güreş. Başa 70, ortaya 30, desteye 15 liradır (Cumh.,30.06.1933).
24 TEMMUZ 1933
Mustafa Kemal Atatürk'ün Karamürsel ziyareti.
16 AĞUSTOS 1933
Adapazarı Bez Fabrikası'nın katıldığı 5. Yerli Mallar Sergisi kapandı (Cumh.16.08.1933).
01 EYLÜL 1933
İzmit Hattı'na her cuma, pazar, çarşamba günleri İdare rıhtımından saat 9 da Kırlangıç vapuru kalkacaktır (Cumh., s.7, 01.09.1933).
29 EKİM 1933
Gazi Heykeli'nin Açılışı (Milliyet, 29.10.1933). Paşa Suyu'nun açılışı
02 MAYIS 1934
İzmit'te yapılacak kağıt fabrikası yerini gezecek olan İktisat Vekili Celal Bey, Hereke Fabrikası'nı ziyaretinden sonra beraberinde Kocaeli Mebusu İbrahim Süreyya, İzmit Valisi Eşref, Sümerbank Umum Müdürü Nurullah Esat, Hereke Fabrikası Müdürü Reşat beyler olduğu halde motörle İzmit'e hareket etmişlerdir (Cumh., 4.05.1934) .
04 MAYIS 1934
Adapazarı'nda Eskişehir Şeker Fabrikası için 14 393 dönüm pancar ekildi(Cumh., 05.05.1934).
18 MAYIS 1934
Haydarpaşa ile Sapanca arasında Tenezzüh Trenleri başlatıldı (Akşam, 19.05.1934).
26 MAYIS 1934
Cumhuriyet devrinde memleketimizde inşa edilen ilk geminin omurga konma merasimi Gölcük Tersanesi'nde yapıldı. İzmit Üssübahri ve Müstahkem Mevki Kumandanı Amiral Mehmet Ali Paşa, merasimde ilk cıvatayı taktı. Kocaeli Valisi ve Eşref Bey ve İzmit'teki fırka ümerası ve diğer bazı zevat motörlerle geldiler (Cumh., 27.05.1934)
06 TEMMUZ 1934
İstanbul ve İzmit'ten Sapanca'ya işlemekte olan tenezzüh trenlerinin, Avcılar Kulübü'nün tertip ettiği büyük at koşuları için Adapazarı'na kadar uzatılması, Demiryolları işletmesinden rica olundu (Akşam, 04.07.1934).
11 TEMMUZ 1934
Kocaeli mıntıkasındaki ormanların muhafaza ve yetiştirilmesi için yeni teşkilat yapılacaktır. Bu mıntıkadaki ormanlar nümune ormanı olacak. Dört amenejman gurubu, ormanların vaziyetini tetkik edecektir (Hakimiyeti Milliye, s.3, 11.07.1934).
14 AĞUSTOS 1934
İzmit Kağıt Fabrikası temeli atıldı. İzmit dönüşü Başvekil Paşa'nın Hereke Fabrikası teftişi ve Paşabahçe Şişecam Cam Fabrikası temeli atıldı (Milliyet, 14 .08.1934).
***
VALI HASAN FAİK TÜREL (4 ARALIK 1934 - 01 TEMMUZ 1935)
5 Eylül 1934 tarihinde vekaleten Eşref Sayıt'ın yerine Kocaeli Valiliğine getirilmiştir. 1934 Eylül ayında Derince cephaneliği yangını, onun zamanına rastlar. Tamamen yanan Cephaneliğin Derince İstasyonuna çok yakın oluşu sakıncalı görülerek güvenli bir yer arandı. Bekirdere’de 1929'da Kara kuvvetlerince "Cephanelik" olarak yaptırılan yer, Deniz Kuvvetlerine verildi. Vali Türel daha çok yol yapımı ve bataklık kurutulmasıyle uğraştı.
17 ARALIK 1934
Kocaeli Milletvekili İbrahim Süreyya'nın verdiği kanun teklifi, 2622 Sayılı Kanun olarak kabul edilerek; Mustafa Kemal'den başkasının “ATATÜRK” ilk veya soyadı alması yasaklanmıştır (TBMM Z.C., IV. Dönem, C. 25, s. 202-203).
05 OCAK 1935
Adapazarı Türk Ticaret Bankası'nın 1 200 000 lira olan sermayesi Maliye Bakanlığı, Ziraat Bankası, İş Bankası ve Sümerbank'ın katılımı ile 2 200 000 liraya çıkarıldı; banka merkezi Adapazarı'ndan Ankara'ya nakledildi (Son Posta, s.12, 05.01.1935; Akşam, 09.01.1935).
21 OCAK 1935
Pirinç ekilsin mi (21 Ocak 1935,Türk Yolu)?
Vilayet ikinci müntehipleri seçildi.
31 OCAK 1935
Cumhuriyet Halk Fırkası'nın Kocaeli Vilayet Kongresi başladı (04 Şubat 1935, Türk Yolu).
Kongrede seçilen Vilayet İdare Heyeti: Rifat Yüce (Halkevi Reisi), Esat Demirsoy (kereste ve demir tüccarı), Kemal Öz (Belediye Reisi), Bayan Saadet Hayri, Sedat Pek (Avukat), Fuat Çelebi (Müteahhit), Hasan Behçet (Eczacı), Ratip Sipahi (Adapazarı'nda tüccar), Şerif Ulusoy. Kongrede seçilen Büyük Kongre Murahhasları: Kemal Öz, Esad Demirsoy, Galip Doğancı, Ahmet Abasıyanık, Sedat Pek, Fuat Çelebi, Hasan Behçet (11 Şubat 1935, TürkYolu).
08 ŞUBAT 1935
08 Şubat Cuma günü yapılan genel seçimlerde Ali Dikmen, İbrahim Süreyya Yiğit, Kemalettin Alpak, Ragıp Akça, Salah Yargı, Dr. General Ziya Nuri (Eski Afyon Saylavı), Hasan Hayri Tan (Eski Edirne Saylavı), Nedim Bozatik (emekli topçu miralayı) Kocaeli Milletvekili seçildiler (11 Şubat 1935, TürkYolu).
09 ŞUBAT 1935
09 Şubat Cumartesi günü İl Genel Meclisi seçimi yapıldı (18 Şubat 1935, TürkYolu).
İzmit (Memnune Reşit, Esad Demirsoy, Rifat Yüce, Salih Kalemci);
Adapazarı (Zehra Murat, Galip Doğancı, Salih, Yusuf Özkaya, Saim); Geyve (Rukiye, Süleyman, Neşet); Kandıra (Hadice, Reşat Güneş, Tevfik Kandıra, Nafiz Güneş);
Hendek (İsmail Kocareis, Ahmet Yirmibinlik); Karasu (Kemal Karasu);
Karamürsel (Enver); Gebze (Emin, Sedat Pek).
11 ŞUBAT 1935
Akçaova üç sınıflı merkez mektebi beş sınıflı ve pansiyonlu olacak. Köylü tarafından taşı çekilerek yeni bir bina yapılacaktır (Türk Yolu, 11 Şubat 1935).
22 ŞUBAT 1935
Halkevlerinin kuruluş yıldönümü kutlaması Necatibey Okulu salonunda yapıldı.
Kandıra Halkevi, halkevlerinin üçüncü yıl kutlamaları sırasında açıldı (TY, s2, 25.02.1935).
01 MART 1935
*Atatürk ittifakla Cumhurbaşkanı seçildi. Beşinci Dönem Büyük Millet Meclisi Toplandı. (11 Mart 1935, Türk Yolu).
*Mimar Yansen geldi. Şehrimizin İmar Planı'nı yapan Mimar Yansen, tetkikatta bulunmak üzere 1 Mart günü şehrimize gelmiş ve üç gün kalarak Ankara'ya gitmiştir (TY, 04. 03.1935).
*Hendek Bozkurt Kulübü Reisi İzmit İttihatspor Kulübü sabık Reisi Hendek İnhisarlar Muhasibi Rıza Oruç seçildi. Fırka Reisi Latif, Belediye Reisi Osman Yılmaz, Dava Vekili Hilmi, Zabıt Katibi Şinasi azalıklara seçilmişlerdir (TY, 04 Mart 1935).
03 MART 1935
Adapazarı Ahşap ve Demir Malzeme İmalathanesi Türk Anonim Şirketi genel kurulunun fesih ve tasfiye toplantısı (Cumh., 22.01.1935).
04 MART1935
Vilayetimiz topraklarında fenni bir pirinç ziraatı yapılıp yapılamayacağının tetkiki için Ziraat Vekaleti tarafından bir çeltik mütehassısı gönderildi (TY, 04.03.1935).
19 MART 1935
Vilayet Umumi Meclisi açıldı. İkinci Reisliğe Rifat Yüce, katipliklere Bayan Lamia, Bay Tevfik seçildiler (TY, 25 Mart 1935).
01 NİSAN 1935
*Aşım mevsimi geldi. Vilayetimiz aygır deposunda bulunan Anglo-Arap yedi aygıra ilaveten Çifteler Harası'ndan gelen saf kan İngiliz iki aygır, İzmit, Adapazarı, Gebze, Geyve ve Kandıra'da açılacak aşım istasyonlarına dağıtılacaktır (TY, 01 Nisan 1935).
*İzmit Halkevi'nde Orta Mektep Fransızca okutmanı Naciye Göksel tarafından Fransızca, Orta Mektep İngilizce okuturu Bayan Sabiha tarafından İngilizce, Üssübahri sanatkarlarından Çelist Remzi, Viyolonist Naci, Yahya, Bayan Destine ve Piyanist Bayan Adalet Habib tarafından çelo, keman, piyano ve şan dersleri verilmeğe başlamıştır (TY, 01.04.1935).
9 NİSAN 1935
Bando mızıka ile birlikte Yeni Cuma Camiine giden mektep talebeleri ve halk tarafından Sinan günü kutlandı (TY, 8.04.1935).
15 NİSAN 1935
Üç ay önce Vilayet Encümeni'nce satın alınan ekskavatör şehrimize geldi (TY, 15.04.1935).
18 NİSAN 1935
İzmit Kağıt Fabrikası'nda ilk kağıt yapıldı (Akşam, 20.04.1935).
22 NİSAN 1935
Belediye Meclisi'nin Paşa Suyu'na saat takılması, ton başına 10 kuruş ücret alınması kararı (TY, 22.04.1935).
23 NİSAN 1935
23 Nisan Bayramı şehrimizde büyük bir canlılıkla kutlandı. O gün sabah erkenden şehrin her tarafı bayrak ve dallarla süslenmiş, saat dokuzda askeri bando, mektepler ve bütün halk Cumhuriyet Meydanı'nda toplandı. Vali Faik Türel, General Mustafa Sabri, Üssübahri Kumandanı, CHP ve Halkevi Başkanı, Belediye Başkanı diğer zabıtan ve memurin hazır bulunduğu halde İstiklal marşıyla merasime başlanmış oldu.
29 NİSAN 1935
İzmit Ziraat Odası'ndan: Pirinç Kanunu'nun verdiği yetkiyle şehrimiz doktorlarının 09.04.1935 günlü 50 sayılı kararlarına göre İzmitten 4000, nüfusu beş yüzden beş bine kadar olan köylerden 2000 ve nüfusu beş yüze kadar olan köy ve çiftliklerden 1000 metre mesafe içine pirinç ekilmesi yasak edilmiştir (Türk Yolu, 29 Nisan 1935)
09 MAYIS 1935
Türkocağı binası belediye tarafından kiraya verileceği ilanı (TY, 09.05.1935).
İzmit İdman Yurdu tarafından Ulugazi Mektebi'nde bir balo verildi (TürkYolu, 09.05.1935).
24 MAYIS 1935
Atatürk Spor Günü, Halkevi spor komitesinin yardımı ile sporcular tarafından kutlanmıştır. (TY, s.2, 03.06.1935).
27 MAYIS 1935
*Körfez'in bitim yerindeki bataklığın kurutulması, kanallar açılması için İzmit Belediyesi tarafından köylü şehirli halkın beş gün çalışması veya beş günlük işçi ücreti verilmesine karar verildi ve zorunlu tutuldu (TY, s2, 27 Mayıs 1935).
*Bulgaristandan gelecek muhacırların oturtulması için İzmit'e yakınlarındaki Derince çiftliğinde 200 evli bir köy planı yapılması bildirildi (TürkYolu, s2, 27.05 1935).
03 HAZİRAN 1935
*Hafta tatili pazar günüdür. Bu tatil 35 saatten az olmamak üzere cumartesi günü saat 13'te başlar. Dükkan ve mağazalar hakkında cumartesi günü hafta tatili Kanunu hükümleri tatbik edilmez (TY, 03.06.1935).
*Muhtarlar tayyaresi için para veren muhtarlara Tayyare Cemiyeti İzmit Şubesi'nin teşekkürü (Türk Yolu, s2, 03.06.1935).
04 HAZİRAN 1935
*Vilayette Vali Faik Türel'in başkanlığında CHP İl Başkanı Halil Türkmen ve parti il yönetim kurulu üyeleri, banka direktörleri, belediye başkanları ile yapılan toplantıda, Hava Kurumu'na Tayyare alımı için 18 kişilik bir komisyon kurulmuştur (Türk Yolu, 04.06.1935).
05 HAZİRAN 1935
Bugünden itibaren hafta tatili ile birlikte gezinti (tenezzüh) trenleri de pazar gününe alındı.
09 HAZİRAN 1935
*Adapazarı Türk Ticaret Bankası, Adapazarı Ahşap ve Demir Malzeme İmalathanesi ve Adapazarı Elektrik Fabrikası'nı işletmeye başladı (Son Posta, 09.06.1935).
*Sapanca Gölü Kumbaz mevkiindeki gazino kiraya verilecek (TY, s.2, 10.06.1935).
10 HAZİRAN 1935
İlimiz memurlarına karamürsel'de bir kamp açılacak (TY,10.06.1935).
17 HAZİRAN 1935
*İzmit yöresinde dört kilometre dışında ekilmiş olan pirinç tarlalarını kontrol etmeğe ilimiz tarım memuru Yunus Nüzhet Unat'ın tayini (17 Haziran 1935, TürkYolu, s2).
*İzmit "Hava Tehlikesini Bilenler" üyelerinin Tayyare alımı yıllık taahhütlerinin ilanı (TY, s2, 17.06. 1935).
*Vilayet Fidanlığı'nca dağıtılmakta olan senelik üç yüz bini geçen dut fidanı sayesinde böcekçilik yeniden ve büyük bir hızla canlanmıştır (TY, s.2, 17.06.1935).
*Ekskavatör gümrükten çıkarıldı (TürkYolu, s.4, 17.06.1935).
25 HAZİRAN 1935
25 Haziran Salı günü İzmit Belediyesi'nin 615 adet su saati alım ihalesi. Paşa Suyu'na takılacak saatler, ölçü ve ayar nizamnamesine uygun ve pirinç muhafazalı ve 20 Atmosfer basınca dayanıklı olmak zorunda (TY, s4, 17.06.1935).
28 HAZİRAN 1935
İzmit'in Kurtuluş Günü İzmit Halkevi tarafından planlanan bir proğramla kutlandı. Sabah Atatürk Anıtında, saat 14.00'de Şehitlik'de. Törenler; gece de şehrin her tarafında fener alayları ve eğlenceler, Belediye Bahçesi'nde Halkevi müsameresi (TY, s2, 24.06.1935).
Bisiklet Federasyonu yarışlarının Kocaeli parkuru yapıldı (TY, s2, 24.06.1935).
01 TEMMUZ 1935
Deniz Bayramı, memur aileleri için aynı gün açılan çadırlı Karamürsel kampı önünde yapıldı Gece yapılan fener alayına, o gün İzmit'ten süslenerek giden Gölcük Motoru'na Vali Faik Türel, Özel İdare Direktörü Raşit Sekendüz ve Karamürsel Kaymakamı, Karamürsel Belediye başkanı ve halk iskeleden binerek katıldılar (TY, 08.07.1935).
15 TEMMUZ 1935
Belediyenin elektrik projeleri geldi. Amerikan Koleji Elektrik Uzmanı Mühendis Bay Hasan Halid, elektrik projelerini getirmiştir. Kendisi aynı zamanda Balaban Suyu'na da giderek yerinde görmüştür (TY, 15.07.1935).
26 TEMMUZ 1935
Derince cephaneliğinde patlama. İzmit ve Kadıköy itfaiyeleri yetişerek sabahın saat sekizine doğru tehlikenin genişlemesine mani tedbirler alınmıştır. Demiryolunda bir tahribat yoksa da bombaların patlaması ihtimali dolayısı ile trenlerin hat temizleninceye kadar o mıntıkadan geçişleri durdurulmuştur. Nüfusça hiçbir zayiat yoktur(TY, s2.05.08.1935).
01 AĞUSTOS 1935
Cumhurbaşkanımızın seyahatları için Almanya'dan getirilen vagonlar Haydarpaşa'ya geçirilmiştir (Cumh. s.3, 01 Ağustos 1935.)
12 AĞUSTOS 1935
Kocaeli Valisi Faik Türel Genel Sayım Direktörlüğü'ne atandı. Vali, ilimizle ilgisini keserek yeni görevini için Ankara'ya gitmiştir.
***
VALİ HAMİT OSKAY (31 AĞUSTOS 1935 - 28 ARALIK 1938)
İzmit Halkevi ve parti binasının yapılmasına; Sapanca gazinosunun tamamlanması ve mesire yeri olmasına karar verildi. İzmit’te Harp Silah ve Vasıtaları Kumandanlığı kuruldu (1935). Büyüktuğrul'a göre (s.58) Top Şubesi, İzmit Tersanesi'ndeki Top Tamir Fabrikası ile Top Deposu'nu kendi emrine aldı. Mayın Şubesi, 1936'da Konca mevkiinde büyük bir yeraltı mayın bakım ve muhafaza yerleri inşa ettirdi. Kışla, lojman tamir atelyeleri ve depolar da yerüstü tesisleri olarak yapılması Vali Hamit Oskay'ın valiliği dönemine rastlar
31 AĞUSTOS 1935
İlimize atanan yeni Kocaeli Valisi Hamit Oskay, İzmit İstasyonu'da askeri törenle karşılandı. Karşılamada Vali Vekili Hasip Koylan, Tümen Komutanı General Mustafa Sabri, Üssü Bahri Komutanı Mehmet Ali, daire müdürleri, Belediye Başkanı Kemal Öz ve İzmitliler yeraldı (Türk yolu, 09.09.1935).
04 EYLÜL 1935
Her tarafta olduğu gibi burada da Valilik tarafından çarşaf ve peçe kullanılması yasaklanmıştır (Son Posta, 04 Eylül 1935).
09 EYLÜL 1935
Kocaeli Vilayet Matbaası, Halkevi matbaası olarak İzmit'te Hükumet konağı içinde açılmıştır Türkyolu gazetesi İstanbul Hapishane matbaasında basılırken bu günden başlayarak İzmit Halkevi Matbaası'nda basılmaktadır (TY, 09.09.1935).
15 EYLÜL 1935
Reisi Cumhur Kamâl Atatürk'ün himayelerinde, Başbakan İsmet İnönü'nün riyasetinde Yarış ve Islah Encümeni namına dört kategorideki "Başbakanlık At Yarışları" İzmit Tayyare Meydanı'nda yapıldı (TY, s.2, 16.09.1935).
16 EYLÜL 1935
Derince'de yapılmakta olan transit siloların inşaası tamamlandı (TY, 16 Eylül 1935).
22 EYLÜL 1935
Kocaeli İli At Koşuları, Kocaeli İlbayı Hamit Oskay'ın himayelerinde İzmit Tayyare Meydanı'nda yapılan at koşuları: Tay Koşusu, Halkevi Koşusu, Kocaeli Koşusu olmak üzere üç kategoride yapıldı (TY, 22.09.1935).
25 EYLÜL 1935
*Kağıt Fabrikası temelleri atılırken çıkan eski kalıntıların İstanbul'a taşınması için İl Kültür Direktörlüğü tarafından Müzeler Genel Direktörlüğüne yazıldı (TY, 25.09.1935).
*Yeni Noterimiz, İzmit'te önce Adliye'de savcı olarak bulunmuş ve sonra da avukatlık yapmış olan Bay Salih Zeki bu hafta görevine başlamıştır (TY, 25 Eylül 1935).
3 EKİM 1935
Halkevi matbaası İhale Kanunu'na uygun olarak seneliği üç yüz yirmi liraya matbaacı Ahmet Fevzi'ye kiraya verilmiştir (TY, 09.101935).
İlimiz Ziraat Dairesi, Emniyet Müdürlüğü binasının bir kısmındayken, İnhisarlar İdaresi yanındaki eski Orman ve Baytar dairelerinin bulunduğu binaya taşınmıştır (TY, 09.10.1935).
15 EKİM 1935
Bölge Bisiklet Birinciliklerinde hızda Yunus, dayanmada Orhan kazandı (TY, 23.10.1935).
20 EKİM 1935
Genel Nüfus Sayımı yapıldı.
22 EKİM 1935
Atatürk'e yapılmak istenen suikaste karşı İzmit Belediyesi önünde mitingi (TY, 28.10.1935).
23 EKİM 1935
Atatürk'e yapılmak istenen suikaste karşı Kandıra'da miting (TY, 28.10.1935).
28 EKİM 1935
*Şehrimizin imar planını yapmakta olan Prof. Yansen, İzmit'in demiryolu ile deniz arasındaki kısmın planını yaparak önce belediyeye bildirmiş ise de planda bazı noktalar anlaşılamadığından izah projelerini de göndermiştir.
*Gebze ilçesine bağlı Tavşancıl Köyü nahiye oluyor (TY, 28.10.1935).
*İlimiz Milletvekili Ali Dikmen'in Çuhane'de yaptırdığı un fabrikası inşaatı tamamlandı. Bay Dikmen, Fabrika yanındaki alanı halka açık mesire yeri olarak ayırdı (TY, 28.10.1935).
29 EKİM 1935
*Üç gün sürecek Cumhuriyet Bayramı kutlamaları başladı.
*Ankara'da yapılan Türkiye Bisiklet Birinciliklerinde İzmit Akyeşil Spor'dan Yunus Nüzhet süratte, Orhan da mukavemette biriniciliği kazanmıştır (TY, 13.11.1935).
*Şiddetli fırtına nedeniyle Gölcük Tersanesi'nde yeni inşa edilen ilk yağ gemisinin denize indirilme töreni yapılamadı. Gölcük Tersanesi'nde yeni inşa edilen bu ilk yağ gemisinin boyu 56.37m, genişliği 9.54m, çektiği su 3.10m, su kesimi 1250 tondur. yük olarak 750 ton yağ alabilecektir. Servis sürati saatte 10 deniz milidir. Makinesi Dizel 700 beygir kuvvetindedir. Mürettebatı 29 kişidir. Geminin projesini yapan, inşasına nezaret eden; Avrupada tahsil gören kıymetli denizcilerimizden Yüzbaşı Ata'dır (Son Posta, 31.10.1935).
15 KASIM 1935
Necatibey Okulu'nda öğretmenlere on günlük zehirli gaz kursları açıldı (TY, 20.11.1935).
20 KASIM 1935
Adapazarı'na içilecek temiz su getirilmesi için Sabaca Gölü'nün ortasından demir borularla su alınması ve şehrin ortalık yerine akıtılması kararı. Projeyi Macar tebasından Koneç Abeç yapacaktır (Son Posta, 20.11.1935).
23 KASIM 1935
İzmit Halkevi okuma salonunda ''Zehirli Gazlardan Korunma'' hakkında yurttaşlara konferanlar verilecektir ( 23, 30 Kasım, 07, 14, 21Aralık Cumartesi günleri saat 15'te).
27 KASIM 1935
*Başbakan İsmet İnönü şehrimize gelerek Kağıt Fabrikasını gezdi. Beraberinde Ekonomi Bakanı Celal Bayar, Sümerbank, Merkez Bankası, İş Bankası Genel Müdürleri olduğu halde Ankara Postasına bağlanan özel vagonla İzmit'e gelmişlerdir. Verilen izahata göre fabrikada iyi ve orta yazı ve gazete kağıtları ve her çeşit karton üretilecektir (Türkyolu, 35.12.04).
*Şehir lokantası açılacak. Vali Hamit Oskay şehrin önemli ihtiyacı şehir lokantası açılması için yer belirledi: Belediye Oteli ve bahçesi.
*Halk Sineması'nın makine dairesi ahşap olduğundan sakıncalı görülerek beton yapılmasına karar verilmiştir.
*İzmit-Karayakuplu, Gebze-İstanbul yolu uluslararası yol olarak tesbit edilmiş; yol işaretleri konacağından gerekli tahsisat ayrılmıştır.
18 ARALIK 1935
Kocaeli'ye üç bin beş yüz on sekiz göçmen geldi (Türk Yolu, 18.12.1935).
19 ARALIK 1935
*Adapazarı Tohum Islah İstasyonu'nda çalışan Türk mütehassıslar, bu civar toprakları için elverişli bir buğday tipi bulmuşlar ve ismini Cumhuriyet Buğdayı koymuşlardır. Bunun kilosu köylüye beş kuruştan dağıtılmış ve ekime başlanılmıştır (Son Posta, 19.12.1935).
*Kandıra Kazası Köylüler Birliği kuruldu (Son Posta, 19.12.1935).
*Vilayet İdare Heyeti'nce Gölcük'ün kaza olması hakkında karar verilmiştir. Bu karar Meclisi Umumi adına Vilayet Daimi Encümeni'nce incelenmektedir (Türk Yolu, 25.12.1935).
25 ARALIK 1935
Göçmenler köylere gönderildi. Her köy kendisine alacağı göçmenleri eşyalarıyla arabalarına yükleterek köylerine götürmüşler ve köylüler tarafından ilk gün sıcak yemek pişirip misafir edilmişlerdir(Türk Yolu, 25 Aralık 1935).
27 ARALIK 1935
İzmit'e gönderilen 3 000 göçmene bu kış Kızılay bakacaktır (27.12.1935, Son Posta).
6 OCAK 1936
Pazartesi akşam saat 20 ile 21 arasında İzmit Körfezi'nde ışık söndürme denemesi yapıldı. Deneme başlamadan beş dakika evvel Üssü Bahri ve Tersane Komutanlığı'ndan düdük sesiyle yapılan alarmla karartma başlatılmış ve sonuçlandırılmıştır (TY, 8.01.1936).
8 OCAK 1936
3518 göçmen Kocaeli ili merkez, kasaba ve köylere yerleştirildi. İlimiz Kültür Direktörlüğü'ne atanan Bay Kemal Erman göreve başlamıştır (TY, 8.01.1936).
11 OCAK 1936
İzmitliler lise istiyor. İzmit Ortaokulu her yıl orta bir hesapla 40 mezun vermektedir. Bu talebenin çoğu mektepsizlik yüzünden orta mektepten sonra tahsil hayatına son vermek mecburiyetinde kalıyorlar (Son Posta, 11.01.1936).
22 OCAK 1936
Kocaeli Köyleri Bayındırlık ve Kültür Birliği Nizamnamesi hazırlandı (TY, 22. 01.1936).
07 ŞUBAT 1936
Köylü Birliği, Necatibey Okulu Halkevi Salonu'nda Vali Hamit Oskay'ın söylevi ile açıldı. (TY, 12.02.1936).
12 ŞUBAT 1936
*Gençlik Parkı tamamlandı (TY, 12.02.1936).
*Kocaeli Vilayeti ve belediyenin yardımları ile ortaya konulan Şehir Lokanta ve Gazinosu açıldı (TY,12.02.1936, s3).
18 ŞUBAT 1936
*Anibal Anıtı sahasının koruma tedbirleri içine alınması ve yaptırılması (TY,s3, 26.02.1936).
*Kocaeli'de 1936 yılı çeltik ekimi Sağlık Bakanlığı'nca meskun yerlerden üç kilometre dahilinde yasaklanmıştır (TY, 18.02.1936).
19 ŞUBAT 1936
*Köylüler Birliği'nin adı "Kocaeli İdarei Hususiye Köylüler Birliği" oldu (TY, 19.02.1936).
Vilayetçe Tahtalı divanına verilen fındık fidanlarıyla Sofular köyü merasından ayrılan kısma bir köy fidanlığı tesis edilmiştir (TY,19.02.1936).
*Sudan elektrik üretimi ve Balaban Kaynak Suyu Keşif Projesi, Profesör Bay Hasan Halet tarafından tamamlanarak yüksek urununa gönderilmiş ve onaylanmıştır (TY, 19.02.1936).
*İzmit Belediyesi elektrik fabrikası için, odun kömürüyle çalışan eski makineler yerine, iki dizel motoru alınmasına karar verilmiştir (TY, 19.02.1936).
22 ŞUBAT 1936
Halkevlerinin kuruluş yıldönümü saat 15.00'te Halk sineması salonunda bütün üyelerin katılımı ile kutlandı. Akşam da Necatibey Okulu salonunda Halkevi gösteri kolu tarafından Yunus Nüzhet'in Hedef piyesi oynanmıştır (TY, 26.02.1936).
4 MART 1936
İlimize yerleştirilen Romanyalı göçmenlere dağıtılmak üzere ayrılan 400 ton buğdayın ilk partisi gelmiş ve Ziraat Bankası'nda dağıtımına başlanmıştır (TY, 04.03. 1936).
18 MART 1936
*İzmit, Adapazarı, Kandıra, Gebze, Karamürsel kazaları köylerinde bu kış barınmak üzere yerleştirilen göçmenlere, altı ay için küçüklere altmış, büyüklere yüz yirmi kilo buğday verilmiştir (TY, 18.03.1936).
*Geyve Kaymakamı Bay Agah, İstanbul Eminönü Kaymakamı oldu. Bay Agah daha önce ilimizde Hendek ve Adapazarı kazalarına tayin olunmuştu (TY, 18.03.1936).
23 MART 1936
Kocaeli Halk Bankası Türk Anonim Şirketi hissedarlarının İzmit Halkevi okuma salonunda toplantısı (TY, 19.02.1936).
25 MART 1936
*Gebze'de bulunan Anibal Anıtı'nın yapılma şartnamesinin Nafıa'dan istenilmesi (TY, s.3, 25.03.1936).
*Çene Suyu'nun müteahhidliği belediye encümeni kararı ile Hasan Ömer ve Mehmet Selim'e altı yıl müddetle verilmiştir.
*Yirmi senedir harap bulunan Kozluk yangın yeri, yüz tane bahçeli ev yaptırmak üzere, İzmit Belediyesi tarafından satın alınmıştır (M. Yüce, TY, 25.03.1936).
*Kandıra köylerinden sekiz kadın ve bir erkek, keten bezlerinin nasıl ıslah edileceğini görmek ve bunları köylerinde uygulamak üzere 25 Mart günü günü Hereke'ye gönderilecek (Köyler Birliği Encüme kararı (TY, 25.03.1936).
*Göçmenlere verilmek üzere Sünbüle Mahmudiye Çiftliği'nin satın alınması için tayin olunan komisyon Cuma günü çiftliğe giderek mahallinde dönüm ve kıymetini takdir etmiştir (TY, 01.04.1936).
*Yüzmedeki başarıları nedeniyle Karamürsel gençlerinin çalışmalarını temin için Kocaeli Valisi Hamit Oskay fenni bir havuz yapılmasını dikkate almış, gerekli tahsisatın verilmesine de Encümen karar vermiştir (01.04.1936, Türk Yolu).
05 NİSAN 1936
05 Nisan 1936 tarihinde Adapazarı'nda açılacak olan Bursa İpekböcekçiliği Mektebi'ne girmek için kayıt ve kabul şartları Kocaeli İlbaylığı tarafından ilan edildi (TY, 25.03.1936).
07 NİSAN 1936
Belediye ve Adapazarı Ticaret Bankası'nca kurulan Elektrik Limited Şirketi iki tarafın rızası ile feshedilmiş ve elektrik, Adapazarı Belediyesi'ne geçmiştir (Cumh.07.04.1936).
18 NİSAN 1936
İzmit Kâğıt Fabrikası'nda ilk kağıt üretildi. Kağıt Fabrikası Direktörü Mehmet Ali Kağıtçı fabrikada bulunan mütehassıslara ilk kağıt üretimi başarısı üzerine Şehir Lokantası'nda bir şölen vermiştir (TY, 22 Nisan 1936)
21 İSAN 1936
Gebze'de inşa edilecek Anibal Anıtı ihalesi, 21 Nisan günü saat 15.00'te vilayet makamında (TY, s.3, 08.04.1936).
22 NİSAN 1936
Türkiye Büyük Millet Meclis'nin Kuruluşu ve Çocuk Bayramı Şenlik Programı açıklandı (TY, 22.04.1936)
27 NİSAN 1936
*İl Genel Kurulu Toplandı. İzmit: (Memnune Sekendiz, Rifat Yüce, Salih Kalemci, Esad Demirsoy). Adapazarı: (Bayan Lamia Gaffar, Salih Yöntem, Yusuf Özkaya, Salih Demiroğlu). Kandıra: (Hatice Mükerrem, Reşat Güneş, Nafiz Güneş). Geyve: (Rukiye Alpsu, Süleyman Akyol, Neşet Ertürk, Sedat Pek). Gebze: (Emin Babacan). Karamürsel: (Enver Balkan, Şefik. Hendek: (Ahmet Bayrak). Karasu: (Kemal Karasu) hazır oldukları halde Vali Hamit Oskay'ın söylevi ile açıldıktan sonra Hendek üyelerinden İsmail Alp'ın ölümünden boş kalan yerine Mustafa Asım Çavuşoğlu ve Kandıra'dan Tevfik Kandıra'nın memur tayini ile boş kalan yerine Raif Erim'in mazbataları okunarak kabul edildi (TY, 29.04.1936).
*İzmit fırınlarında tek çeşit ekmek çıkacak. İkinci ekmek çıkaran fırın, birinci ekmek çıkaramayacak. (TY,s3, 29.04.1936.s3).
1 HAZİRAN 1936
Devlet Demiryolları, Kocaeli Hususi Muhasebe, Turing Kulup, Sapanca Belediyesi, Adapazarı Belediyesi ile Kocaeli Halk Bankası'nın katılımıyla Sapanca'nın imar işi için şirket kuruldu (Tan, 01.06.1936).
9 HAZİRAN 1936
9.06.1936‟da çıkarılan 3012 Sayılı Kanunla; Gölcük kazası oluşturuldu. TBMM Z.C., V. Dönem, C. 12, TBMM Matbaası, Ankara, 1936, s. 123; Kanun için bkz. s. 225-226.
15 HAZİRAN 1936
Sapanca ve Adapazarı Tenezzüh Trenleri başladı (Tan, 01.06.1936).
15 TEMMUZ 1936
İzmit'te Çocuk Esirgeme Kurumu'nun Taşçılarbaşı'nda yaptırdığı çocuk parkı açıldı. Açılışta Vali Hamit Oskay, Maarif Müdürü ve belediye başkanının bulunduğu açılıştan sonra 150 mektepli giydirilmiş, ve kendilerine tahsis olunan kampa gönderilmişlerdir (Tan,16.07.1936).
22 TEMMUZ 1936
Karamürsel'de yüzme havuzu inşaasına başlandı (Açık Söz, s4, 22.07.1936,).
23 AĞUSTOS 1936
Karamüsel'de yüzme havuzunun açılışı yapıldı (26.08.1936, Türk Yolu).
26 AĞUSTOS 1936
Karamürsel İskan Müdürlüğü'nün 90 adet göçmen evi ihalesi. Karamürsel'in Altunizade Çiftliği'nin Subaşı mevkiinde 65 çift, Kızderbend köyünde 20 çift ve Yalakdere köyünde 5 çift göçmen evi ihale edilecektir (Cumh.11.08.1936).
6 KASIM 1936
*İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası açılış töreni ve altı ay önce çalışmaya başlayan İzmit Kağıt Fabrikası'nın resmi açılışı yapıldı. II. Kağıt Fabrikası temeli atıldı (TY, 12.11.1936).
*Ziraat Vekaleti Maden Arama Enstitüsü'den Profesör Salomon Calvi hafta içinde şehrimize gelerek Sünbüle, Derince ve Tütünçiftlik'te yeni yapılan göçmen köyleri ile Kandıra, Tavşancıl ve Tuzla civarında içme artezyen suları tetkiklerinde bulundu (TY, 12.11.1936).
13 ARALIK 1936
İzmit şehrine bu akşamdan itibaren Kağıt Fabrikası santralinden elektrik temin edilerek ışık verilmeye başlanmıştır (Son Posta,14.12.1936).
31 ARALIK 1936
31 Birinci Kanûn Perşembe günü akşamı ulu önderimiz Atatürk şehrimizden geçmiştir. Büyük kurtarıcıyı İlbay Hamit Oskay ile Tüm Komutanı General Mürsel Bakü ile Mekece'de karşılayarak İstanbul'a kadar gitmişlerdir. Atatürk İzmit'ten geçerken halk istasyonda coşkun bir tezahürat yapmış ve Atatürk trenden inerek iltifatta bulunmuşlardır. İstanbul Valisi Belediye Reisi ve CHP Başkanı Muhittin Üstündağ ile İstanbul Komutanı General Halis, Atatürk'ü karşılamak üzere İzmit'e gelmiş; Atatürkle beraber dönmüşlerdir (Türk Yolu, 7 Ocak 1937).
07 OCAK 1937
Mehmet Ali Kağıtçı Halkevi Başkanı oldu (TY, 07.01.1937).
Arifiye, Aşağı Kirazca'da Elma istasyonu kurulacak (TY, 07.01.1937).
14 OCAK 1937
Hamit Oskay Başkanlığındaki il yönetim kurulu şimdiki yeri tevsi edilerek İzmit'te 100 bin liralık stadyum yaptırılması kararı aldı (TY, 14.01.1937).
31 MART 1937
Adapazarı Türk Ticaret Bankası'nın adı Türk Ticaret Bankası oldu (Son Posta, 01.04.1937).
15 NİSAN 1937
Vilayetimizde yeniden Ziraat Mücadele Müdürlüğü kurulmuştur (TY, 15.04.1937).
1 MAYIS 1937
Kocaeli Vilayeti'inde Arifiye İstasyonu civarında hazırlanan iki binada yatılı, altı aylık bir eğitmen kursu 1 mayısta açıldı. Köylerimizde kültür ve tarım işlerinde ilerleme ve kalkınma yolunda içtimai, iktisadi, ve sıhhi bir inkılap yapacak eğitmenler için açılan bu kursa askerliğini bitirmiş, okuyup yazma bilen 50 genç, bir heyet tarafından köyler gezilerek seçildi (Türk Yolu, 15.04.1937).
27 MAYIS 1937
Umumi nakliyat işleri ile uğraşan İkbal Adapazarı Kollektif Şirketi ve Kocaeli Anbarı firmaları birleşerek İkbal Kocaeli Şirketi namı ile faaliyetlerine devam etmeye başladı (Türk Yolu, 27.05.1937).
10 HAZİRAN 1937
Karamürsel kazasının Altunizade Çiftliği'nde iskan edilen Romanya göçmenlerinin Subaşı adı ile bir köy kurulmasına dair Umumi Meclis'in verdiği karar bir mazbata ile Dahiliye Vekaletine gönderildi (TY,s.4, 10.06.1937).
01 AĞUSTOS 1937
Hereke Çocuk Kampı'nda öğle yemeğinde Vali Hamit Oskay, General Mürsel Bakü, Donanma Komutanı Amiral Şükrü Okan, Marmara Mustahkem ve Üssü Bahri Komutanı Mehmet Ali Ülgen, Filo Komutanı Amiral Fahri, eşleriyle birlikte bulunmuşlardır. Talebeler akşam da misafirlerine bir müsamere vermişlerdir (TY, 05.08.1937).
05 AĞUSTOS 1937
İki adet ekskavatör alındı (TY, 5.08.1937).
19 AĞUSTOS 1937
Halkevi polikliniği merasimle açıldı. Vali ve parti başkanı Hamit Oskay, açılış nutkunda "Burada şehrin bütün doktorları fahri olarak vazife almışlardır"dedi (Son Posta, 19.08.1937).
24 AĞUSTOS 1937
Ayakkabıcı Nazif Tüysüz Öldü (TY, 26.08.1936).
30 AĞUSTOS 1937
Kağıt ve Karton Fabrikası'ndan alınan Şehir elektriğinin resmi açılışı ve Karton Fabrikası Müdürü Mehmet Ali Kağıtçı'ya bu hizmetinden dolayı İzmit Belediye Meclisi kararı ile Fahri Hemşehrilik matbatasının verilmesi (Son Posta, 19.08.1937, 02.09.1937).
16 EYLÜL 1937
Akhisar nahiyesinin yeni adı: Pamuk Ova (TY, 16.09.1937).
03 EKİM 1937
Akşam ulu önderimiz Atatürk, özel treni ile Ankara'ya geçtiler. İzmit İstasyonu'nda
2 dakika kadar duraklatılınca ilbay ve kumandanların ellerini sıkarak iltifat etmişlerdir. Alkışlar arasında tren Ankara'ya geçti (TY, 7.10 937).
14 EKİM 1937
*Gebze çiftçilerine tohumluk Cumhuriyet buğdayı verilmeye başlandı (TY, 14.10.1937).
*Gebze'nin mesire yeri Yazı Meydanı'nda 13 dekar arazide nümune fidanlığı yapılacaktır. Bu fidanlıkta muhitte yetişen meyveli, meyvesiz fidanlar yetiştirilecektir (TY, 14.10.1937).
*Gebze Mimar Sinan eserlerinden harap Çifte Hamam, Belediye tarafından istimlak edilerek tamirine başlanmıştır (TY, 14.101937).
28 EKİM 1937
Arifiye'de Eğitmen Kursu binasının temel atma merasimine Vali Hamit Oskay ve il müdürleri ve encümen üyeleri bulundu (TY, 04.11.1937).
4 KASIM 1937
İzmit Kağıtspor Kulübü vilayetimizce 102 numara ile tescil edilerek ve faaliyete geçti, İ.K.S.Kulübü Müessisler Heyeti (TY,s.4, 04.11.1937).
25 KASIM 1937
İzmit Kağıtspor Kulübü ilk toplantısında seçilen idare heyeti: Birinci Reis Müdür Muavini Halil Namık, İkinci Reis Direktör Mehmet Ali Kağıtçı, üyeliklere de Ferdi, Talat, İsmail Hakkı (TY, s2, 25.11.1937).
10 TEMMUZ 1938
İzmit Klor Fabrikası temel atma töreni, İktisat Vekili Şakir Kesebir'in katılımı ile yapıldı (Akşam,11.07.1938).
10 AĞUSTOS 1938
Halkevi'nin temel atma töreni yapıldı (Türk Yolu, 16.08.1938).
29 EKİM 1938
Marmara gazetesi yayınlanmaya başladı. Şimdilik çarşamba günleri çıkan gazetenin imtiyaz sahibi ve yayın Müdürü Dr. Hasan Ömer (Erim) (Marmara, 29.10.1938).
1 KASIM 1938
Yeni seçilen İzmit Belediye Meclisi toplandı. Toplantıda yeni reis seçilemedi. Reis vekaleti, bir müddet daha Nafıa Müdürü İsmail Devletkuşu'nda kalması uygun bulundu (Marmara, 02.11.1938).
05 KASIM 1938
Adapazarı'nda yeni yapılan büyük ortaokul binası hizmete açıldı. Açılış töreni Vali Hamit Oskay huzurunda yapıldı (05.11.1938, Son Posta, s5).
7 KASIM 1938
Bulgaristan'dan Tuzla'ya getirilen göçmenler, ilk tifo ve çiçek aşıları yapılıp elbise ve eşyaları etüvden geçirildikten sonra kendileri için hazırlanan pavyonlara yerleştirilmişlerdir.
09 KASIM 1938
Akyeşil ve İdmanyurdu birleşti, "İzmit Gücü" adıyla yeni bir spor takımı kuruldu (Marmara, 09.11.1938).
10 KASIM 1938
Büyük kurtarıcımız, önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk vefat etti.
19 Kasım
Ebedi Şef son yolculuğunda İzmit'ten Ankara'ya beyaz trenle uğurlandı.
21 Kasım 1938
Pazartesi günü saat 16.00'da bütün yurtta matem resmi
28 Ekim 1923 akşamına kadar hükümetin kurulamaması üzerine Mustafa Kemal Paşa, Çankaya Köşkü'nde arkadaşlarına "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz." diyerek fikrini açıkladı.
Atatürk, 10 Kasım 1938’de hayata gözlerini yumdu. Naaşı, 19 Kasım’da İstanbul’dan Yavuz Zırhlısıyla İzmit’e getirildi ve İzmit Garı’ndan trene konularak Ankara’ya uğurlandı.