KARA PARA – Ruhittin SÖNMEZ
KARA PARA – Ruhittin SÖNMEZ
“Kara para” yasadışı yollardan yani suç işlemek suretiyle kazanılan para demek. Uluslararası sözleşmelerde, kara para yerine “suç geliri” kavramı kullanılmakta.
“Kara para aklama” deyimi ise yasadışı yollardan elde edilen gelir veya malvarlığının, meşru bir kaynaktan elde edilmiş gelir gibi gösterilmesi için yapılan işlem ve eylemlerdir.
Kara para aklamanın onlarca yöntemi var. “Paravan şirketler kurmak, sahte ve şişirilmiş faturalar kullanmak, yabancı ülkelerde bloke edilen parayı teminat olarak göstererek yerel bankadan kredi almak, kumarhane işletmek, at yarışı gibi bahis işletmeleri açmak, vergi cenneti olan ülkelerden alınan kredi kartlarını kullanmak, nakit para ile büyük bina, malikane, turizm tesisi vb satın alımları yapmak, kıymetli tablo ve sanat eserlerini satın almak ve hediye etmek, kazanılan kara - paranın yurtdışına doğrudan kaçırılması, kara-parayı hisse senedi ve tahvil gibi kıymetli evraka dönüştürmek” bunlardan ilk akla gelenleri.
Bunlar o kadar kolay şeyler değil. Suç geliri büyükse daha da zor.
“Kokain kralı” olarak anılan, Kolombiyalı narkoterörist Pablo Escobar’ın uyuşturucudan elde ettiği günlük geliri milyon doları geçermiş. Escobar’ın gelirinin bir kısmını gömdüğü, kazandığı paraların %10'a yakın kısmını farelerin yediği ve ıslaklıktan dolayı paraların çürüdüğü yazılmıştır.
Kara para aklamak için çeşitli seviyedeki devlet görevlileri, basın mensupları gibi suç ortaklarına ve kamuoyunda bir sempati yaratmaya yani halk desteğine ihtiyaç duyulur. Kara paranın bir kısmı bu işler için paylaştırılır.
****
PABLO ESCOBAR ÖRNEĞİ
1980’li yıllarda, Pablo Escobar ABD’ye yapılan uyuşturucu trafiğinin yüzde 80’ini eline geçirmiş. Aylık uyuşturucu sevkiyatı 70-80 tona ulaşmış. Bu sayede dünyanın en zengin 10 kişisinden biri olmuş. 4 binden fazla insanı öldürten Escobar politikaya da girmiş.Kolombiya Meclisine de seçilmiş. İstifa etmek zorunda kalmış. Daha sonra Kolombiya hükümetine savaş açmış, terör örgütlerini finanse etmiş.
Fakat bu arada halkın desteğini kazanmak amacıyla fakir kesimler için hastane, stadyum ve konutlar inşa ettirmiş, çeşitli spor takımlarına ve kurumlara sponsor olmuş. Yaptığı bu yardımlardan dolayı “zenginden alıp, fakire verdiğine inanan” bir kesim oluşturmuş. Bunlar kendisine "Robin Hood" lakabı takmış.
1993’te bir devlet operasyonuyla öldürüldüğünde, cenaze törenine 25 bin kişi katılmış.
****************************
TÜRKİYE KARA PARA CENNETİ Mİ OLUYOR?
Sözcü Gazetesinde Soner Yalçın Hollandalı, Arnavut, Rus, Özbek, Azeri kendi ülkesinden kaçmış yeraltı dünyasına mensup suçluların Türkiye’de yaşamayı seçtiğini, bunlara oturma izni ve pasaport verildiğini yazdı.
“İstanbul’un organize suç örgütlerinin sığınma merkezi haline gelmesinin” sebebi olarak iktidarın son 12 yılda altı kez çıkardığı “Varlık Barışı” kararlarını gösteriyor. Çünkü “Varlık Barışı” ile kaynağı belirsiz paranın yurt içine vergi vermeden, kaynağı sorulmadan rahatça girmesine imkân sağlanıyor.
Soner Yalçın şu tespitleri yapıyor: “Devletin, bu konuda tek soru sormaması Hollanda'dan Arnavutluk'a suç örgütlerinin Türkiye’ye gelmesine sebep oldu...
Dünyada vergi cennetleri kontrol altına alınıp vergi kaçırmanın önüne geçmenin yolları aranırken, Türkiye'de neden tam tersi bir durum söz konusu oldu? Çünkü:
Türk ekonomisi kara paraya muhtaç hale getirildi!
Artık Türkiye, güvene-hukuka dayalı doğrudan sermaye yatırımlarını çeken ülke değil... Artık Türkiye, kaynağı sorulmadığı için ‘sıcak para cenneti’ bir ülke...”
****************************
KARA PARAYI ÖNLEMEK EKONOMİYİ ETKİLER Mİ?
Sadece yurtdışından gelen değil, içeride de yasadışı yollardan elde edilen ve vergisi ödenmeyen gelir ve servetlerde inanılmaz boyutlardadır. Bu konuda da devlet yöneticilerinin bilgisi hepimizden fazladır.
Bu haksız kazançların ve servet aktarımının ana kaynakları imar düzenlemeleri, Kamu İhale Kanunu değişiklikleri ve yasal olmayan ihalelerdir.
Hatırlayalım, 2015’te Başbakan Ahmet Davutoğlu bir “şeffaflık paketi” açıklamış ve kamu görevlileri yanında, partilerin il ve ilçe başkanları dahil birçok kesimin mal bildiriminde bulunması uygulamasının getirileceğini açıklamıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu tasarıyı “şimdi sırası değil, ekonomiyi olumsuz etkiler. Bu konularda ekonomiyi dikkate alarak karar verilmeli. Böyle giderse görev alacak il ve ilçe başkanı bulamazsınız” diyerek engellemişti.
****************************
HARAM PARA - ŞATAFATLI HAYAT
Yasadışı yollardan zengin olanlar kazandıkları haram parayı uzun süre gizleyemezler. Bunlar ister bizzat suç örgütü mensubu olsunlar, isterse rüşvet, yardım, himaye karşılığı suça ve suçluya yardım edenler olsun fark etmez.
Kazandıkları haram para bir kenarda dururken, suçlarını gizlemek için, uzun süre mütevazı bir hayat yaşayamazlar.
Ben hayatım boyunca, rüşvetin merkezi kurumlarda görev yapan kamu görevlilerinin maaşları ve diğer meşru gelirleriyle uyumlu olmayan bir malvarlığını göstermekten, şatafatlı bir hayat tarzı yaşamaktan kendilerini alıkoyamadığını gözlemledim.
Bu yüzden Sedat Peker videolarında adı geçenlerin, ister iş adamı kılıklı suçlular olsun, isterse suçlulara yardım eden hâkim, savcı, emniyet müdürü, gümrük müdürü gibi kamu görevlileri veya basın mensupları olsun hepsi de şatafatlı hayat içindedirler. Çünkü haram para şatafata teşvik eder.
Bunları tespit etmek ve engellemek çok zor değildir.
Fakat Cumhurbaşkanı gibi, iktidar yanlısı çok kişi, “şimdi sırası değil, ekonomiyi olumsuz etkiler” düşüncesinde.
Kara para ve kirli ilişkilerden kurtulmak için, bu zihniyeti devlet yönetiminden uzaklaştırmak ilk adım olmalı.
10 Haziran 2021
Leave a comment
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.