Ahsen Okyar Söylenmek yerine söylemek lazım…

Leylak Baharlarımız açtı..

6 Mayıs 2021 Perşembe / Bir Renge Adını Vermiş Mis Kokulu Çiçek: Leylak

Leylak rengi denildiği zaman hepimizin aklına direkt gelir nasıl bir renk olduğu. Ancak leylak çiçeği nasıl bir çiçektir dediğimiz zaman bu sayı yarı yarıya düşer. Öylesine özleşmiş ki o huzurlu rengi ile bir çiçek, kimileri rengin adının çiçeğe verildiğini bile düşünür. Bu yazımızda size güzeller güzeli leylak çiçeğinin yetiştirilmesi ve bakımı hakkında merak ettiğiniz detayları vereceğiz.

Baharı müjdeleyen, hafif serin hafif ılık bir bahar akşamında burnunuza gelerek sizi derin hayallere daldıran o çiçek, işte o leylak. Komşunun bahçesinden gelen bir koku ile tüm gün sevdiğinizi düşünmenize yol açan, cisminden çok ismi bilinen, renginin güzelliği kendi güzelliğini bile gölgelemiş o güzel çiçek…

Anavatanı Türkiye, Batı Asya ve Güney Avrupa olan Leylak çiçeği, Oleaceae familyasının bir üyesi. Oldukça dayanıklı ve kaprissiz bir çiçek olan leylak, özellikle güzel görünümü sebebi ile bahçelerin ve balkonların vazgeçilmezlerindendir. Leylak kokusu her ortamda kendini belli eder ve bu güzel çiçek zor şartlar altında da yetişebildiği için güzel kokusundan mahrum bırakmaz.

Leylak denildiği zaman birçok kişinin gözünde sümbül canlanıyor. Ancak elbette ikisi de bambaşka çiçekler. Dilerseniz sümbül çiçeğinin hikayesini ve bakım detaylarını Sümbül Bakımı, Yetiştirilmesi ve Çoğaltılması yazımızdan öğrenebilirsiniz. Biz şimdi leylak çiçeğimize geri dönelim.

Mevsimlik çiçekler grubunda yer alan bu çiçek yaklaşık 30 türde sergiliyor güzelliğini. Atatürk Orman Çiftliği kataloğunun verdiği bilgiye göre park ve bahçelerin favori çiçeklerinden biri olan leylak çiçeğinin özelliklerini şu şekilde maddeleyebiliriz;

Leylak Çiçeğinin Özellikleri ve Ekolojik İstekleri

Öyle yerimi yadırgarım, bana haftada bu kadar su vermezsen küserim diyerek yapraklarını büken bir çiçek değildir leylak. Bu güzelliğin arkasına mütevaziliğini gizleyebilmiş, büyüleyici bir çiçektir. Bir kere kokusunu alanı kendine aşık eder kolayca. İlgi çekicidir ve dayanıklıdır.

Leylaklar genellikle çalı ve ağaççıklar olarak görünürler. Boyları en fazla 3-4 metre kadar olabilir. Kendine has bir rengi olan leylak çiçekleri salkım şeklindedir ve genellikle pembe, kırmızı, mor ve eflatun tonlarında olurlar. Çiçek renginin tonu aynı ortanca çiçeklerinde olduğu gibi toprağın asit oranı ile de alakalıdır. Leylak bitkisi yeşil yapraklarını kış aylarında döker. Bu yaprakların yaprak bitlerinden korunması gerekir. Leylak yetiştirmek istiyorsanız nemli topraklara ihtiyacınız var. Onun dışında leylak çok fazla toprak ayırt etmez.

Leylak bitkisi zor hava koşullarına karşı dayanıklıdır. Çok soğuk ve çok sıcak havalara karşı hayatta kalabilirler. Yani hem çöl ikliminde hem de -40’lara ulaşan soğukluklarda yaşayabilirler.

Bitki bilhassa yaz mevsiminde iyice sulanmalıdır. Ne kadar dayanıklı da olsa bir noktadan sonra susuz kalmak bitkinin yaşam faaliyetlerinin sona ermesine sebep olabilir. Eğer kurak yaz günlerinde her gün su verebilme şansınız var ise leylaklarınız bunun teşekkürünü size mis kokulu çiçekleri ile sunacaktır.

Fazla zahmetli bir bitki olmayan leylak bol güneş ışığı alan yerlerde yaşamayı tercih eder. Ancak yeteri kadar güneş olmasa bile açmaya devam eder. Gölgeye de uyum sağlayabilir.

Leylaklar kimi zaman çit olarak dikilir. Bunun için çok sık aralıklarla ve bir arada dikmeniz gerekir.

Her bitki gibi leylak da düzenli olarak budanmalıdır.  Solan çiçeklerin ve kuruyan dalların bitkiden temizlenmesi, yeni çiçeklerin oluşumunda oldukça önemlidir. Eğer leylaklarınız çiçek açmıyor ise bunun sebebi yetersiz budama olabilir.

Leylakları budarken dikkat edilmesi gerekenler; çiçeklenme zamanının geçmesi beklenmelidir. Çiçekler bittikten sonra tam çiçeğin bittiği yerden, ilk yaprağın altından kesilerek budama yapılmalıdır. Çiçekler bitmeden budama yapmamalısınız bu durum çiçeklenmeye zarar verebilir. Budama yaparken ince dalları ve sürgünleri de budarsanız çiçeklenmeyi engelleyebilirsiniz.

Leylaklar Nasıl Çoğaltılır?

Elinizde bir leylağınız varsa elbette onu çoğaltmak istersiniz. Çünkü bu eşsiz koku mümkün olduğunca yayılmalı, güzelliğini sergilemeli öyle değil mi? – Leylaklar ne zaman açar derseniz, bahar geldiğinde güzel çiçeklerini -çoğunlukla- sergileyen leylaklar kış aylarında da yetiştirilmek isteniyorsa serada yetiştirilebilir.

Bahar kendini hissettirmeye başladığı anda güzelliğini sergilemek için sabırsızlanan leylaklar hareketlenmeye başlar. Bahar bitene kadar da ısrarla çiçekli kalır.

O zaman gelelim leylak çiçeği nasıl çoğaltılır sorusunun cevabına.

Öncelikle leylak çoğaltmak için kullanabileceğiniz birçok yöntem olduğunu söyleyebiliriz. Bunlardan ilki elbette tohumdan çoğaltma. Bahçenizde ya da evinizde bulunan bitkinizden leylak tohumu elde edebilirsiniz. Yaz sıcakları biterken, ekim ayına doğru ya da ekim başında toplanan tohumlar biraz dinlendirilip, tohumlar çimlendirilip yeni yılla birlikte dikilebilir.

Leylaklar sıklıkla köklerinden sürgün verirler. Bu sebeple sürgün ayırma da leylak çoğaltma yöntemleri arasında sıklıkla tercih edilen bir tanesidir. Bu taze sürgünleri ayırarak kullanabilirsiniz.

Leylak yetiştirirken uygulanabilecek bir diğer yöntem ise çelik ile çoğaltmadır. Bunun için en doğru zaman kış mevsimidir.Leylak ağacı ne zaman dikilir? Alınan çeliklerin toprağa dikilmesi için beklemeye gerek yoktur. Direkt olarak kış mevsiminde dikilebilir. Eğer bir çiçek marketinden fide ya da ağaç satın alıyorsanız, ekmek için kış mevsimini beklemenize gerek yok. Aldığınız gibi bahçenize veya saksınıza dikimini gerçekleştirebilirsiniz.

Leylak çoğaltırken kullanılan diğer yöntemler ise daldırma yöntemi ve aşı ile leylak çoğaltmadır.

Görüntüsü ve kokusu ile hafızalarımıza kazınan leylak çiçeği hangi anlama gelir biliyor musunuz? Leylak çiçeğinin anlamı için farklı görüşler bulunuyor. Ancak elbette odak noktası sevgi. Zaten bu kadar güzel kokan bir çiçeğin sevgiden mahrum olmasını düşünemezdik değil mi? Leylak çiçeği güveni temsil ediyor. Yani birine leylak verecekseniz bunun anlamı sana bütün kalbim ile güveniyorum olabilir. Leylak çiçeğinin renginin tonları değiştikçe anlamında da bazı ayrımlar olabiliyor. Mesela beyaz renkli leylak çiçeği elbette saf sevgiyi ifade ediyor. Ayrıca çok sık beyaz leylak çiçeğine rastlanmaması da bu durumu destekliyor.

Renk tonları açıldıkça daha fazla aşk yükleniyor leylak çiçeği.  Genel anlamda huzuru, mutluluğu, gülümsemeyi, sevmeyi ve güveni hissettiriyor. Kiminin dediğine göre de ilk aşka verilmesi gereken kıymetli bir çiçekmiş leylak…